نكتهی پنجم: [آیات ذم نفاق تنها ويژهی منافقان زمان رسول الله ج نیست، اما آیات مدح صحابه ويژهی آنهاست]
در قرآن کریم از نفاق و منافقان بسیار سخن به میان آمده است، زیرا نفاق پدیدهای مخصوص زمان رسول الله ج نیست و تا قیام قیامت استمرار دارد، کثرت این گونه آیات بیانگر کثرت منافقان در زمان رسول الله ج و صحابهش نیست.
یک فرد عاقل، چگونه میتواند بپذیرد که اصحاب رسول الله ج که در کنار ایشان بودند، منافق بودهاند، با آن که همه میدانند که رسول الله ج از منافقان اعراض فرمودند و پس از غزوهی تبوک و نزول سورهی براءت دیگر به آنان بها ندادند و کسی از آنان را به خود نزدیک نفرمودند، خداوند متعال میفرماید: ﴿لَّئِن لَّمۡ يَنتَهِ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡمُرۡجِفُونَ فِي ٱلۡمَدِينَةِ لَنُغۡرِيَنَّكَ بِهِمۡ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَآ إِلَّا قَلِيلٗا ٦٠ مَّلۡعُونِينَۖ أَيۡنَمَا ثُقِفُوٓاْ أُخِذُواْ وَقُتِّلُواْ تَقۡتِيلٗا ٦١﴾ [الأحزاب: ۶۰-۶۱].
«اگر منافقان و بیمار دلان و کسانی که در مدینه باعث اضطراب میگردند، از کار خود دست نکشند، تو را بر ضد ایشان میشورانیم و بر آنان مسلط میگردانیم آنگاه جز مدت اندکی در جوار تو در شهر مدینه نمیمانند، نفرین شدگان و رانده شدگان، هر کجا یافته شوند گرفته خواهند شد و به سختی به قتل خواهند رسید».
اما آیاتی که صحابهش را میستاید، ویژهی همان نسلی است که خداوند متعال آنان را به دیدار رسول الله ج و ایمان به ایشان مشرف گردانیده است، همان گونه که آنان را به خشنودی و محبت خویش مشرف گردانید و آنان نیز از خداوند خشنود شدند و وی را دوست داشتند، صحابه بودن مخصوص آنهاست و به نسلهای بعدی متعدی نیست.