مقدمهی مؤلف
خداوند را سپاس میگویم که ما را از نسل مسلمانان آفرید، و ما را به سوی طاعتش هدایت نمود، و ما را از کافران نگرداند، گواهی میدهم که نیست معبودی بحق بجز الله که شریکی ندارد، و بهشت را سرای مطیعان و جایگاه متقین قرار داد، و گواهی میدهم که محمد بنده و فرستاده و برگزیده اوست، و امتش را به درجات بلند بهشتی راهنمایی فرمود. درود خداوند بر او، و بر خاندان پاکش و یارانش و کسانی که از آنان پیروی نمودند باد.
اما بعد:
سخن گفتن از بهشت و راه رسیدن به آن، سخنی است که خستگی و ملامت نمیآورد، دلها به آن انس میگیرد، و عقلهای با هوش به سوی آن مایل میشود، کیست از ما که آرزوی بهشت را ندارد؟
بهشت، تو چه میدانی بهشت چیست! آن نوری است که میدرخشد، کاخهای بلند، نهرهای جاری، ریحان و گلهای رنگارنگ، میوههای رسیده، همسران زیبا، لباسهای ابریشمی و زندگی جاودان، شکی نیست که مقصد همگی ما بهشت است، و آرزوی دیرینه ماست، و بهشت همانا پاداش عظیم است و ثواب جزیلی که خداوند برای دوستان و مطیعانش آماده نموده است. در نعمتهای جاودان و همیشگی است که قابل توصیف نیست. ما نمیتوانیم درجات و مقامات، عظمت و بزرگی آن را تصور کنیم. در بهشت چیزهایی وجود دارد که نه چشمی دیده و نه گوشی وصفش را شنیده و نه بر قلب کسی خطور کرده است.
کسی که در آن وارد شود، در ناز و نعمت خواهد بود، هرگز لباسش کهنه و مندرس نمیشود، جوانیاش از بین نمیرود و هرگز در آنجا خسته نمیگردد.
وقتی به عظمت و شکوه بهشت پی میبریم که بخشی از آن را با تمام دنیا مقایسه کنیم.
سهل بن سعد ساعدیسمیگوید: رسول خداص فرمود: «به اندازه جای شلاق از شما در بهشت از دنیا و آنچه بر آن است بهتر میباشد» [۱].
برای اینکه شوق بهشت در دلهایمان زنده گردد لازم است که پیوسته اوصاف بهشت و نعمتهایش را ذکر نماییم و برای انجام دادن اعمال صالح کوشا باشیم و به دنیای فانی مغرور نشویم و از حرمات دوری بگزینیم.
مسلمان هر وقت نیت انجام معصیتی کرد، باید بیاد آورد که، اگر این معصیت را انجام ندهد، بهتر از آن در بهشت نصیبش میگردد، اگرخواست مرتکب فاحشه شود حور بهشتی را بیاد آورد، و اگر قصد نوشیدن شراب نمود شراب آماده بهشتی را بیاد آورد. خواننده محترم! آیا روزی تمنای بهشت نمودهای؟! آیا به شوق بهشت اشک ریختهای!! آیا از خداوند خواستهای که تو را از آن محروم نسازد، آیا تخیل کردهای روزی که بهشت خود را برای تو آماده میکند تا از تو پذیرایی کند؟! چه حالی خواهد داشت هنگامی که در نزد دروازههای بهشت فرشتگانی که برای استقبال تو ایستادهاند، ببینی! تو با میلیونها انسانهای دیگر برای ورود به بهشت و نعمت ابدی هرکس بقدر اعمالش در مقامات و جایگاههای بهشت جای میگیرند، پس تو برای آن روز چه اعمالی فراهم آوردهای؟!
خواننده گرامی! ما در این کتاب سعی نمودهایم، برخی از اعمال که سبب رفع درجات انسان در بهشت میگردد و در حدیث صحیح آمده است، ذکر نماییم، تا اینکه خود را برای آن نعمتها و جایگاههای بهشتی آماده سازیم و در انجام اعمال نیک بر یکدیگر سبقت بجوییم و با نفس خویش مجاهدت کنیم و ما یقین کامل داریم که خداوند اعمال ما را ضایع نمیسازد و تا زمانی که او را میخوانیم و گوش به فرمانش هستیم ما را نا امید نمیگرداند.
﴿وَٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ فِينَا لَنَهۡدِيَنَّهُمۡ سُبُلَنَاۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَمَعَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ ٦٩﴾[العنکبوت: ۶۹].
«و کسانى که در راه ما کوشش کنند آنان را به راههاى خویش رهنمون شویم. و بىگمان خداوند با نیکوکاران است».
این کتاب به سه بخش تقسیم شده، در بخش اول سخن از درجات بهشت و ویژگیهای آن بوجود آمده است. در بخش دوم مهمترین اعمالی که سبب رفع درجات بهشت میشود ذکر شده است، اما در بخش سوم و آخر راههای محافظت بر این درجات و مقامهای بهشتی آورده شده است.
اعتماد من در این کتاب بر آیات قرآنی و روایات صحیح و حسن است، آن روایاتی که علمای موثق مانند ابن حجر عسقلانی و سیوطی و مناوی و ساعاتی و آلبانی و ارناوط بر آن صحه گذاشته اند.
از خداوند متعال مسئلت دارم که این عمل را خالصاً برای خویش بپذیرد، و برای بندگانش مفید بگرداند، و خوانندگانش را از اجر محروم نسازد، و امید است که خداوند تبارک و تعالی ما را در نشر و چاپ آن یاری بفرماید، تا اینکه شامل کسانی شویم که فرشتگان و مورچگان و ماهیها برای آنان طلب آمرزش میکنند.
ابو امامه از رسول خداص روایت میکند که فرمود: «فضل و برتری عالم بر عابد، همانند فضل من بر کمترین شماست، بدرستی که خداوند و فرشتگان و اهل آسمانها و زمین و حتی مورچه در لانهاش و ماهی در دریا بر کسی که به مردم خیر و خوبی یاد میدهد، درود میفرستد» [۲].
چه مقام و منزلتی بهتر از این منزلت است که همه ما مخلوقات برایش دعا کنند و برایش آمرزش بطلبند.
محمد بن ابراهیم نعیم
[۱] صحیح بخاری (۲۸۹۲). [۲] سنن ترمذی (۲۶۸۵) صحیح است (صحیح الجامع ۴۲۱۳).