تفاوت نعمتها در میان اهل درجات
همه بهشتیان در یک نوع نعمت نیستند، بلکه هر کدام از آنان نعمت و لذت خاص خودش را دارد. در هر درجه نعمتی است که در درجه دیگرکه پایینتر است وجود ندارد، بنابرین هرچه درجات بالا رود مقام و جایگاه گستردهتر و نعمتهایش افزودهتر میگردد. برخی از مفسرین در تفسیر آیه ﴿إِنَّ ٱلۡأَبۡرَارَ لَفِي نَعِيمٍ ٢٢ عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِ يَنظُرُونَ ٢٣ تَعۡرِفُ فِي وُجُوهِهِمۡ نَضۡرَةَ ٱلنَّعِيمِ ٢٤ يُسۡقَوۡنَ مِن رَّحِيقٖ مَّخۡتُومٍ ٢٥ خِتَٰمُهُۥ مِسۡكٞۚ وَفِي ذَٰلِكَ فَلۡيَتَنَافَسِ ٱلۡمُتَنَٰفِسُونَ ٢٦ وَمِزَاجُهُۥ مِن تَسۡنِيمٍ ٢٧ عَيۡنٗا يَشۡرَبُ بِهَا ٱلۡمُقَرَّبُونَ ٢٨﴾[المطففین: ۲۲ – ۲۸].
«بىگمان نیکان در ناز و نعمتاند. بر تختها [نشسته و] مىنگرند. خرّمى نعمت را در چهرههایشان مىبینى. از شراب ناب مهر شده به آنان مىنوشانند، مهرش مشک باشد. و راغبان باید به همین [شراب ناب] رغبت کنند. و آمیزهاش از [آب] تسنیم است. [همان] چشمهاى که مقربان [درگاه خداوند] از آن مىنوشند».
مینویسند: رحیق المختوم بادهای ناب، (شراب خالص) بهترین نوع شراب بهشت، و تسنیم گرامیترین نوع شراب بهشت است که مخصوص مقربان میباشد که برای بهشتیان با یکدیگر آمیخته شده است [۲۱].
همچنین آمده است که: هفتاد و دو همسر از حورعین به ازدواج شهید در آورده میشود.
مقدام بن معدی کربس از رسول خداص روایت میکند که فرمود: «شهید نزد خداوند دارای هفت ویژگی است:
۱) با اولین قطره خونش گناهانش بخشیده میشود
۲) جایگاه خویش را در بهشت میبیند
۳) جامهی ایمان به وی پوشانده میشود
۴) هفتاد و دو حور العین به همسری او داده میشود
۵) از عذاب قبر پناه داده میشود
۶) از وحشت و خوف قیامت در امان است
۷) تاج وقار بر سرش گذاشته میشود که هر یاقوتی از آن از دنیا و مافیها بهتر است
۸) برای هفتاد نفر از اهل بیت خود شفاعت مینماید» [۲۲].
در حالی که روایت شده است که کسی که کمترین مقام و منزلت در بهشت دارد دو همسر از حورالعین دارد، به حدیثی که ابوسعید خدریس روایت کرده استناد شده که پیامبرص فرمودند: «کمترین مقام بهشتی از آن مردی است که خداوند چهرهاش را از آتش جهنم نجات داده و درخت بزرگی که دارای سایه گستردهای است رو برویش قرار دارد، پس او میگوید: ای پروردگارم مرا به این درخت نزدیک بگردان تا در سایه آن قرار بگیرم.... تا آخر حدیث، و در آن آمده: «خداوند به او یاد آوری میکند، فلان چیز سوال کن، فلان چیز بخواه، تا اینکه آرزویش تمام میشود، خداوند میفرماید: همه اینها که تمنا کردی برای توست و ده برابر مانند آن، فرمود: سپس به منزلش وارد میشود. آنگاه دو همسرانش از حور العین بر وی وارد میشوند و میگویند: سپاس آن خدای را که تو را برای ما و ما را برای تو زنده کرد، فرمود: او میگوید: مانند آنچه به من عطا شده، به هیچ کس داده نشده است [۲۳].
همچنین بهشتیان در حسن و زیبایی متفاوت هستند بر حسب تفاوت منزلت و مرتبتشان در بهشت، ابوهریرهس از پیامبرص روایت کرده است که فرمود: «اولین گروهی که وارد بهشت میشوند، چهره هایشان مانند ماه شب چهارده است، کسانی که بعد از آنان وارد میشوند، مانند درخشندهترین ستاره میباشند، یکدل هستند و هیچگونه اختلاف و کینهای ندارند..» [۲۴].
امام العراقی میفرمایند: برحسب علو درجات و تفاوت فضل و برتریشان رنگ و زیبایی آنان متفاوت میباشد [۲۵].
قابل یاد آوری است که برای جمال و زیبایی حد معینی ندارد بلکه هر روز رو به افزایش است. همانطورکه انس بن مالکس از رسول خداص روایت میکند: «بازاری در بهشت است که در آن تودههای مشک وجود دارد بهشتیان در هر روز جمعه به آنجا میروند، نسیم شمال میوزد، از آن مشک به لباس و چهرههایش پاشیده میشود، آنگاه به جمال و زیبایی آنان افزوده میگردد، سپس در حالی به نزد اهل خود برمیگردند که به جمال و زیبایی آنان افزوده شده است. خانواده آنها به آنان میگویند: به خدا سوگند به زیبایی و جمال شما، افزوده شده آنان در جواب میگویند: به خدا سوگند شما نیز زیباتر و قشنگتر شدهاید» [۲۶].
[۲۱] تفسیر فخررازی (۳۲/۹۱). [۲۲] مسند احمد (۱۴/۳۰) و سنن ترمذی (۱۶۶۳) با تصحیح آلبانی (صحیح الجامع ۵۱۸۲). [۲۳] صحیح مسلم (۱۸۸). [۲۴] بخاری (۳۲۴۶) ومسلم (۲۸۳۴). [۲۵] طرح التثریب (۷/۲۳۲۴) [۲۶] صحیح امام مسلم (۲۸۳۳)