چگونه به مقام عالی در بهشت برسیم

ثانیا: صبر بر بلا و مصیبت

ابو هریرهس از رسول خداص روایت می‌کند که فرموده: «چه بسا شخص مقام و منزلتی نزد خداوند دارد که توسط اعمالش به آن مقام نمی‌رسد، لذا خداوند او را به چیزهای که دوست ندارد مبتلی می‌سازد تا به آن مقام برسد» [۶۰].

بی‌شک که بلا و آ زمایش سنت الهی نسبت به خلق‌اش می‌باشد، که شامل کافر و مسلمان می‌باشد. خداوند می‌فرماید: ﴿۞لَتُبۡلَوُنَّ فِيٓ أَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡ﴾[آل عمران: ۱۸۶]. «حتما در اموالتان و جانهایتان آزموده خواهید شد» و می‌فرماید: ﴿إِنَّا خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن نُّطۡفَةٍ أَمۡشَاجٖ نَّبۡتَلِيهِ فَجَعَلۡنَٰهُ سَمِيعَۢا بَصِيرًا ٢﴾[الإنسان: ۲]. «ما انسان را از نطفه‏اى آمیخته آفریدیم. او را مى‏آزماییم. و او را شنواى بینا گرداندیم» و می‌فرماید: ﴿أَحَسِبَ ٱلنَّاسُ أَن يُتۡرَكُوٓاْ أَن يَقُولُوٓاْ ءَامَنَّا وَهُمۡ لَا يُفۡتَنُونَ ٢﴾[العنکبوت: ۲]. «آیا مردم مى‏پندارند که رها مى‏شوند به [مجرد] آنکه بگویند: ایمان آورده‏ایم و آنان آزموده نمى‏شوند؟» و لیکن مؤمن بخاطر بدست آوردن پاداش عظیم نزد خداوند، این بلاها و آزمایش‌ها را با رضایت و صبر می‌پذیرد.

آیا می‌دانی که همانا خداوند عزوجل هرگاه تو را دو ست بدارد در بلا وآزمایشهایت می‌افزاید؟! هر حاکم و پادشاه هرگاه فردی از ملتش را دوست بدارد، درهای نعمت و بخشش بر او می‌گشاید و بهتربن مقام و منصب را به او عطا می‌کند، تا در رفاه و آسایش باشد، ولی ملک الملوک و أحکم الحاکمین هرگاه کسی را دوست بدارد او را مبتلا می‌سازد تا در مقابل صبرش درجاتش را بالا ببرد، و خیلی از مسلمانان از این نکته غافل هستند و چنین می‌پندارند که خداوند آنان را مبغوض داشته پس مبتلی گردانیده است، محمودبن لبیدس از رسول خداص روایت می‌کند که فرمود: «هرگاه خداوند قومی را دوست داشته باشد آنان را آزمایش می‌کند (مبتلی می‌گرداند) پس کسی که صبر نماید، برایش پاداش صبر است، اما کسی که جزع و بیقراری کند برایش بی قراری است» [۶۱].

محمد بن خالد از پدرش از جدش روایت می‌کند که او برای زیارت شخصی بیرون شده بود که شکوه وگلایه شخصی به وی رسید، پس بر وی داخل شد و گفت: من برای زیارت و عیادت و بشارت نزد تو آمده‌ام. او گفت: چگونه همه‌ی این‌ها را یکجا جمع نمودی؟ گفت: من برای زیارت تو بیرون آمده بودم که شکایت و ناراحتی تو بمن رسید، پس به عیادت تبدیل شد، و تو را بشارت می‌دهم به چیزی که از رسول خداص شنیده‌ام، فرمود: «هرگاه خداوند مقام و منزلتی را برای بنده‌اش مقرر نموده باشد، و با اعمالش به آن مقام نرسد، خداوند او را در بدن یا مالش یا فرزندانش آزمایش می‌نماید، سپس به او صبر می‌دهد، تا اینکه به آن مقام و منزلت برسد» [۶۲].

پس هرگاه دچار بیماری، دردی، مصیبتی و یا سختی شدی، باید استرجاع یعنی (إنا الله وإنا إلیه راجعون)بگویی و صبر نمایی و بسیار سپاس خدا را بگویی، زیرا که مقام و منزلت بلندی است که خداوند، اراده فرموده به تو عطا بفرماید و هیچ حرج و گناهی نیست که برای شفا و علاج متوسل به اسباب شوی.

برخی از افراد که دچار مصیبت و بیماری شده‌اند هنگامی که خود را با افراد سالم و تندرست مقایسه می‌کنند، اظهار خشم و نارضایتی می‌نمایند، ولی نمی‌دانند که خداوند چه پاداشی عظیمی برای اهل بلا و آزمایش در نظر گرفته است. جابربن عبداللهس از رسول خداص روایت می‌کند که فرمود: «روز قیامت هنگامی که پاداش اهل بلا و مصیبت داده می‌شود، اهل عافیت آرزو می‌کنند که ای کاش پوستشان در دنیا قیچی شده بود» [۶۳].

ام المومنین عایشهل می‌گوید: رسول اللهص فرمود: «بر صالحین بیشتر سخت گرفته می‌شود، و مؤمن هر سختی که به وی رسد، حتی خاری که در پایش بخلد، یک گناهی از وی پاک می‌گردد و یک درجه ای بالا می‌رود» [۶۴].

بنابراین با صبر بر بلا و مصیبت درجات مؤمن در بهشت بلند می‌گردد.

مصیبت‌های که انسان را به مقام و منزلت شهدا بالا می‌برد، بی‌شک خداوند بر بندگان مؤمن خود منت نهاده است که مصیبت‌ها و بیماری‌ها که به آن دچار می‌شوند، اگر صبر پیشه کنند، سبب کفاره گناهان و رفع درجاتشان قرار داده است، و برخی از این مصیبت‌ها انسان را به مقام شهدا می‌رساند، و این بدین معنی نیست که بنده‌ی مؤمن آرزوی مصیبت و بیماری بکند، بلکه همیشه از خداوند عافیت و سلامتی بخواهد.

[۶۰] مستدرک حاکم (۱/۳۴۴) آلبانی آن را در صحیح الجامع (۱۶۲۵) حسن دانسته است. [۶۱] مسند احمد (۱۹/۱۲۹) و ترمذی (۲۳۹۶) باتصحیح آلبانی. [۶۲] مسند احمد (۱۹/۱۳۳) وابو داود(۳۰۹۰) صحیح است. [۶۳] سنن ترمذی (۲۴۰۲) سیوطی در جامع الصغیر (۷۷۴۰) و آلبانی در صحیح الجامع (۵۴۸۴) آن را حسن دانسته است. [۶۴] مسند احمد (۱۹/۱۲۹) مستدرک حاکم (۴/۳۲۰) و تصحیح آلبانی در صحیح الجامع (۱۶۶۰).