علت اینکه پیامبر نمازها را به صورت جمع خواند
بسیاری از کسانی که جمعکردن همیشگی بین نمازها را جایز میدانند از این استدلال مینمایند که رسول خدا در سفر و بیماری و باران و سرمای شدید و یا جنگ نمازها را به صورت جمع خوانده است، و علیس نیز چنین کرده است، آنان این چیز را بهانهای قرار داده که در هر حالت نمازها را به صورت جمع بخوانند. ما میگوئیم خواندن نمازها به صورت جمع در چنین حالتهای استثنایی اشکالی ندارد و یکی از این حالتها مشکل و حرج است که اسباب زیادی دارد. وقتی این اسباب نباشند و حالت استثنایی به پایان برسد ما به شیوهای برمیگردیم که پیامبر در شرایط عادی به همان شیوه عمل میکردهاند.
نه از لحاظ عقلی و نه به لحاظ شرعی درست است که ما قضیه را برعکس کنیم و استثناء را قاعدهی کلی قرار دهیم و قاعدهی کلی را استثناء قرار دهیم یا کاملاً نادیده بگیریم.
پیامبر ج در حالت عادی هر نمازی را در وقت آن میخواند. و فقط در مورد استثنایی نمازها را جمع میکرد. و ما شرعاً موظفیم که از ایشان پیروی کنیم، و ایشان میفرماید: (به همان صورتی نماز بخوانید که من میخوانم) [۲۶].
و اگر برعکس کنیم و بدون عذر نمازها را به صورت جمع بخوانیم و به عنوان مثال میگوئیم: امیرالمؤمنین به هنگام جنگ نمازها را جمع کرده است، از پیامبر پیروی نکردهایم و مانند کسی خواهیم بود که همیشه حیوان خود مرده میخورد به دلیلی اینکه خوردن حیوان خود مرده در شرایط اضطراری جایز است.
ما میگوئیم اگر در جنگ یا در سفر یا در مشکلی بودی و یا ... نمازت را به صورت جمع بخوان و کسی با شما مخالفت نخواهد کرد، اما وقتی جنگ تمام شد و عذر و سختی برطرف گردید به شیوهای برگرد که امیرالمؤمنین بعد از جنگ به همان شیوه عمل میکرده است، یعنی نمازها را سرِ وقت بخوان.
[۲۶] صحیح بخاری، حدیث شماره: ۶۰۵.