حدیث جبرئیل در مورد اوقات مورد اتفاق
از جعفر صادق/ و از صحابی جلیل جابر بن عبدالله انصاریس روایت است، (چنانکه در کتاب الاستبصار طوسی و الوافی کاشانی و بحارالأنوار مجلسی و مَن لا یحضره الفقیه قمی و وسائل الشیعه حرّ عاملی و مستدرک الوسائل نوری طبرسی آمده) و همچنین این حدیث را امام احمد و ترمذی و نسائی روایت کرده‌اند.
(جبرئیل نزد پیامبر آمد و به ایشان گفت: بلند شو نماز بخوان. پیامبر ظهر را وقتی خورشید زوال شد خواند. سپس هنگام عصر جبرئیل آمد و به پیامبر گفت: بلند شو نماز بخوان و پیامبر نماز را وقتی خواند که سایه‌ی هرچیز به اندازه‌ی قامتش بود. و سپس هنگام مغرب آمد و گفت: بلند شو نماز بخوان و ایشان وقتی خورشید غروب کرد نماز مغرب را خواند. و سپس به هنگام عشاء آمد و گفت: بلند شو نماز بخوان و پیامبر بعد از آنکه سرخی غروب پنهان شد، نماز عشاء را خواند. و سپس هنگام صبح آمد و به ایشان گفت: بلند شو نماز بخوان و پیامبر نماز را با طلوع سپیده دم خواند. سپس روز بعد جبرئیل آمد و به پیامبر گفت: بلند شو نماز بخوان و پیامبر نماز ظهر را وقتی خواند که سایه‌ی هرچیزی به اندازه قامتش بود. و سپس هنگام عصر نزد پیامبر آمد و گفت: بلند شو نماز بخوان و ایشان نماز عصر را خواند در حالی که سایه‌ی هرچیزی دوبرابر قامتش بود. و سپس به هنگام مغرب نزد ایشان آمد و گفت: بلند شو نماز بخوان و پیامبر مغرب را در وقتش خواند. و سپس هنگام عشاء وقتی که شب رفته بود آمد و نماز عشاء را خواند. سپس وقتی هوا روشن شده بود آمد و به پیامبر گفت: بلند شو نماز بخوان و پیامبر نماز صبح را در آن وقت ادا نمود. و سپس جبرئیل به پیامبر گفت: وقت بین این دو زمان قرار دارد) [۳۹].
و ده‌ها حدیث که مورد اتفاق همه مذاهب است بر این دلالت می‌نمایند که اوقات نماز اوقاتی است که در حدیث اخیر ذکر شده‌اند. و همچنین آنچه در نهج البلاغه جلد سوّم ص ۸۳ آمده بر این دلالت می‌نماید که اوقات پنجگانه‌ی نماز همان اوقات معروف است و دلالت می‌نماید که علیس نمازهای پنجگانه را در پنج وقت آن می‌خواند.
چنانکه در نهج البلاغه می‌گوید:
(اما بعد:... ظهر را بخوانید تا آنکه خورشید از دیوار به سوی غرب کج می‌شود و عصر را برای مردم بخوانید در حالی که خورشید بلند و نورانی و سفید است... و مغرب را وقتی بخوانید که روزه‌دار افطار می‌کند و عشاء را زمانی بخوانید که سرخی غروب پنهان می‌شود تا گذشت یک سوم شب و صبح را وقتی بخوانید که فرد چهره‌ی کسی را که در کنار اوست بشناسد).
و این‌ها بخشی از احادیث پیامبر است که می‌فرماید:
۱- (پنج نماز است که خداوند فرض گردانیده است، هرکس به خوبی وضوء بگیرد و این نمازها را سر وقت بخواند و رکوع و خشوع در نماز را رعایت کند، خداوند عهد نموده که او را می‌آمرزد و هر کسی که نمازها را به این صورت انجام ندهد، خداوند عهدی ندارد اگر بخواهد او را می‌بخشد و اگر بخواهد عذابش می‌کند) [۴۰].
۲- (هرکس بر نمازهای پنجگانه و رکوع و سجده آن و اوقات آن محافظت کند و بداند که این نمازها از سوی خدا واجب شده‌اند وارد بهشت می‌شود) [۴۱].
۳- از پیامبر ج پرسیدند: چه کاری بهتر است؟ فرمود: (نماز در وقت آن. سپس گفته شد: بعد از آن چه کاری بهتر است؟ فرمود: نیکی به پدر و مادر. گفته شد: پس از آن چه؟ فرمود: جهاد در راه خدا) [۴۲].
[۳۹] مسند امام احمد ۱۴۵۷۸ و ن ک مستدرک الوسائل ۳ / ۱۲۵ و الاستبصار ۱ / ۲۸۵ و التهذیب ۲ / ۲۵۴ و الوسائل ۴ / ۱۵۸. [۴۰] ابوداود ح ۴۲۵. [۴۱] مسند احمد [۸۳۷۱]. [۴۲] صحیح بخاری ۲۷۸۲.