فصل چهارم: لوازم و آثار زیانبار تثلیث
﴿أَلَمۡ تَرَ كَيۡفَ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا كَلِمَةٗ طَيِّبَةٗ كَشَجَرَةٖ طَيِّبَةٍ أَصۡلُهَا ثَابِتٞ وَفَرۡعُهَا فِي ٱلسَّمَآءِ ٢٤ تُؤۡتِيٓ أُكُلَهَا كُلَّ حِينِۢ بِإِذۡنِ رَبِّهَاۗ وَيَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡأَمۡثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ ٢٥ وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٖ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ ٱجۡتُثَّتۡ مِن فَوۡقِ ٱلۡأَرۡضِ مَا لَهَا مِن قَرَارٖ ٢٦﴾[ابراهیم: ۲۵- ۲۶] [۱۷۵] .
تثلیث در تاریخ مسیحیّت زیانهای فراوان ببار آورده است. چه بسیار عقاید نابخردانهای که از آن سرچشمه گرفتهاند، و چه بسیار فرزانگانی که بجرم نپذیرفتن تثلیث به کام مرگ در افتادهاند. و چه بسیار آزاد اندیشانی که در برخورد با تثلیث، از آئین مسیح÷رویگردان شدهاند! اگر کسی این سه مسئله را در تاریخ مسیحیّت پیگیری کند، از دیدگاه مذهبی به نتایج وحشتناکی خواهد رسید و بروشنی در مییابد که اوّلاً پایهگذاران تثلیث در جهان مسیحیّت، خیانت بزرگی به پیامبر مقدّس خود و آیین او نمودهاند. و ثانیاً: پیروان یکتاپرست و حقیقی مسیح÷را بر سر پندار شرکآلود و موهومی، بسیار آزردهاند، و با این کار عالم انسانی را سخت جریحهدار ساختهاند!
ما میکوشیم در این فصل از زیانهای مزبور پرده برگیریم و ویرانگریهای تثلیث را در تاریخ کلیسا خاطرنشان سازیم، و البتّه در بیان مقصود، از رعایت اختصار خودداری نمیکنیم.
[۱۷۵] آیا ندیدی که خدا چگونه مثالی زد؟ سخن پاک را به درخت پاک (و سالمی) همانند کرد که ریشهاش (در زمین) استوار است و شاخ آن در آسمان رفته، میوهاش را دائماً به فرمان خدای خود میآورد و خدا برای مردم مثلها میزند شاید (حقایق) را بیاد آورند. و مثل سخن ناپاک همچون درخت ناپاک (و فاسدی) است که از روی زمین برکنده شده (نه ثمره مفیدی میآورد و) نه همواره برقرار میماند.