گردنبند گرانبها در تخریج احادیث وصیّت پیامبر برای امیرالمؤمنین

دهم: مسند اُم سلمه ل

دهم: مسند اُم سلمه ل

در این مسند یک حدیث آمده است:

موفق خوارزمی در (المناقب) [۱۶۳] از ابوبکر احمد بن موسی بن مردویه روایت کرده که گفته: ابوبکر احمد بن محمد بن سری یحیی تمیمی به من خبر داد و گفت: منذر بن محمد بن منذر برای ما روایت کرد و گفت: پدرم برای من روایت کرد و گفت: عمویم حسین بن یوسف بن سعید بن ابی جهم برای ما روایت کرد و گفت: پدرم از أبان بن تغلب، از علی بن محمد بن منکر، از ام‌سلمه ل همسر پیامبر ج برایم روایت کرد که وی در یک حدیث طولانی ـ که در آن قصه‌ای با نبی ج داشته ـ گفته: رسول الله ج فرمودند: «يا أم سلمة لا تلوميني، فإن جبرئيل أتاني من الله يأمر أن أوصي به عليا من بعدي، وكنت بين جبرائيل وعلي، وجبرئيل عن يميني وعلي عن شمالي، فأمرني جبرئيل أن آمر علياً بما هو كائن إلى يوم القيامة، فاعذریني ولا تلوميني، إن الله اختار من كل أمة نبيا واختار لكل نبي وصيا، فأنا نبي هذه الأمة وعلي وصيي في عترتي وأهل بيتي وأمتي من بعدي». «ام سلمه! من را سرزنش نکن، چون به راستی جبرئیل از طرف خداوند آمده و به من دستور می‌دهد که علی را جانشین خود بعد از خودم قرار دهم، من در بین جبرئیل و علی بودم، جبرئیل در طرف راست من و علی در طرف چپم بود، جبرئیل به من دستور داد تا آنچه بعد از من تا روز قیامت به وجود می‌آید به علی بگویم، پس من را معذور بدار و سرزنش نکن، چون خداوند برای هر امت پیامبری، و برای هر پیامبر جانشینی برگزیده است، من پیامبر این امت می‌باشم، و علی جانشین من در خانواده‌ام، و اهل بیتم، و امتم بعد از من می‌باشد....».

می‌گویم: این حدیث موضوعی و ساخته شده است، و در اسنادش چند علت وجود دارد:

علت اول: علی بن محمد منکدر است، به شرح حال وی دست نیافتم.

علت دوم و سوم: حسین بن یوسف بن سعید بن ابی‌جهم و پدرش می‌باشد، به شرح حال هیچ یک دست نیافتم.

علت چهارم: محمد بن منذر، همان محمد بن منذر بن سعید بن ابی‌جهم کوفی است. وی به مردم حدیث می‌آموخت، جزری در (غایه النهایه) [۱۶۴] شرح حال وی را آورده، و گفته: «مقرئی مشهور بود» [۱۶۵]، لیکن به چیزی که منزلت او را در جرح و تعدیل روشن سازد دست نیافتم.

علت پنجم: منذر بن محمد بن منذر است، حافظ ذهبی در (المیزان) [۱۶۶] بین منذر بن محمد بن منذر و قابوسی فرق قائل شده است، و اما رأی حافظ ابن حجر این است که هر دو یک نفر هستند [۱۶۷]، به نظر من صواب و حق همین است. اما ابن النجاشی در کتاب (رجالش) نسب و نژاد او را ذکر کرده و گفته: «منذر بن محمد بن منذر بن سعید بن ابی جهم قابوسی» [۱۶۸]، وی متروک الحدیث می‌باشد [۱۶۹].

علت ششم: احمد بن محمد بن سری یحیی تمیمی است، حاکم در مورد او می‎گوید: «رافضی غیر مُعتمد است» [۱۷۰]. و حافظ ذهبی در باره او می‌گوید: «رافضی و بسیار دروغگو است» [۱۷۱].

[۱۶۳] (ص:۱۴۶) (شماره:۱۷۱). [۱۶۴] (۲/۲۶۶). [۱۶۵] مقرئ کسی‌که احادیث را به دیگری بیاموزد (مترجم) [۱۶۶] (۴/۱۸۱-۱۸۲). [۱۶۷] لسان الميزان: (۶/۹۰). [۱۶۸] رجال نجاشی: (۲/۳۷۶). [۱۶۹] لسان الميزان: (۶/۹۰) و سوال‌های حاکم از دارقطنی (رقم: ۲۳۴). [۱۷۰] میزان الاعتدال (۱/۱۳۹). [۱۷۱] میزان الاعتدال: (۱/۱۳۹).