چرا صحابه را عادل می دانیم؟

تعداد صحابهش

صحابهش را برای شناخت بهتر به گروه‌هایی طبقه بندی کرده‌اند.

مانند گروه‌های مهاجر، انصار، اهل بیت، بدری، اصحاب بیعت رضوان (اصحاب حدیبیه)، عشره مبشره و.... کلی‌ترین تقسیم، دسته بندی آنان به دو دسته‌ی مسلمانان قبل از فتح مکه و مسلمانان بعد از آن می‌باشد که شامل جمعیتی بزرگ می‌گردد. از کعب بن مالکس مروی است که فرموده: «اصحاب رسول خداش بیش از آن هستند که در یک کتاب نوشته شوند». حضرت علیس آنجا که درباره‌ی سخنان مؤید به وحی حضرت عمرس سخن می‌گفت، فرمودند: «ما اصحاب رسول اللهصزیاد بودیم و هیچ یک از ما منکر نبود که وحی به زبان عمر تکلم می‌کند» [۲]. در تواریخ می‌خوانیم که در غزوه تبوک (ماه رجب سال نهم هجری) حدود سی هزار نفر و به روایتی هفتاد هزار نفر هم رکاب رسول خداصبودند. این تعداد تا زمان وفات رسول خداص(ربیع الاول سال یازدهم هجری) به چند برابر افزایش یافت که بنا به اختلاف آرای محققان، هفتاد هزار، صد هزار، صد و بیست هزار، صد و چهل هزار یا دویست هزار قید شده است.

قول محقق از این میان به اعتبار تیقن و اکتفا به حداقل، سخن ابوزرعه رازی/است. او جمعیت صحابهش را هنگام وفات رسول خداص، صد هزار نفر و به روایتی صد و چهارده هزار نفر گفته است [۳]. ولی با ملاحظه‌ای بقیه‌ی افراد صحابه که عموماً گروه‌هایشان مطرح نبود، سخن دار قطنی/معتبر است. او آنان را صد و بیست هزار نفر گفته است.

مناظر اسلام، علامه بشیر احمد حسینی جالندری، تعداد صحابهش را یقیناً صد و چهل هزار – که یکی دیگر از اقوال دار قطنی نیز است - دانسته و آن را مؤید به پیش‌گویی کتاب قدیم (تورات: مکاشفه ۱/۱۴ – طبع ۱۹۵۱ م). گفته است [۴].

[۲] بنگرید به منابع پی نوشت شماره‌ی ۸۱. [۳] خطیب بغدادی به اسناد خود آن را تخریج کرده است (تقریب نووی: ۲/۲۰۲). [۴] ر. ک: خطبات انور: ۱۱۴ ق – ۱۱۳.