مقدمه
به نام خداوند جان و خرد
اسلام منهای صحابهش هیچ گاه نمیتواند به طریق معقول و قابل تفسیر شود. حتی یک نفر نامسلمان هم قادر نیست در راستای مطالعهای از اسلام و جست وجوی علل و اسباب پیشرفت و موفقیت این دین، از کنار مقوله «صحابه» به سادگی رد شود. چون او در نخستین گامهایش کشف میکند که آنچه مسلمانان «صحابه» یا «اصحاب» میگویند، افرادی هستند که گرویده و مصاحب و حامی رسول اسلامصو مبلغ دین و دعوت او به جهانیان بودند و اسلامی که مطرح است، نقل شدهی همین دسته از مسلمانان میباشد.
«صحابه»ش بر همین مبنا و نیز به دلالت صریح آیههای قرآن و احادیث رسول خداصکه مملو از توصیف و تمجید این گروه ممتاز از امت آخرین رسول هستند و چیزی جز بیان فضایل و امر به اتباع از این افراد در این دو مرجع اساسی اسلام راجع به آنان نیست، در عقیده اسلامی پس از پیامبرصبالاترین مرتبه را دارا هستند و عدالت و امانت و صداقت آنان به منزله ستون فقرات پیکره تنومند اسلام میباشد.
بدیهی است که سخن گفتن در این باب، مستلزم مجال وسیع و تفصیل شافی است. ولی ما در این مقال با رعایت اختصار در هر مطلب، «بحر»ی را با تقلا در یک «کوزه» جمع کردهایم، بدین غرض که خواننده عزیز بدون احساس ملال، این موضوع بسیار مهم را تا آخر دنبال نماید. خواننده با خواندن این وجیزه إن شاءالله در خواهد یافت که عقیده اهل سنت در این ماده هم مثل تمام مواد عقیدتیاش کاملاً منطبق با قرآن کریم و سنت رسول اللهصاست و ذرهای از این دو منبع اصلی دین اسلام انحراف ندارد و همین برای اثبات حقیت این موقف عقیدتی کافی است. بنابراین، عقلاً هم پذیرفتنی است که اهل سنت و جماعت در برابر این دو دلیل ربانی و نبوی، دلایل دیگر را در نفی و تضعیف این عقیده فاقد اعتبار بدانند.
امید است که کوشش حاضر در اثبات عدالت و معرفی ارزش و جایگاه واقعی اصحاب رسول خداصبرای عموم مسلمانان، مفید و مؤثر و برای گردآورنده، توشه مقبول آخرت افتد. ﴿وَمَا ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ بِعَزِيزٖ ٢٠﴾[ابراهیم: ۲۰].
محمد سلیم آزاد
نقشبندی مجددی عمری
چابهار – بهار ۱۴۲۷ ﻫ. ق | ۱۳۸۵ ﻫ. ش