اشتغال به علم:
اولیای زیدس وقتی اشتیاق او به علم و استعداد ذاتی او را مشاهده کردند، وی را به نزد پیامبر اکرمس بردند، و گفتند: پسر ما زیدس ۱۷ سوره از کتاب خدا را حفظ دارد، و نوشتن هم یاد دارد، رسول خداص قرائت او را گوش داد، و از تلاوت زیبایش شگفت زده شد، از آن روز به بعد رسول خداص از علوم خدادادی‌اش زید را بهره مند می‌ساخت. تا این که در محضر آن حضرتص دانشمندی عالم و فاضل با دامنۀ تحصیل وسیعی گشت. سهل بن أبی خیثمه روایت می‌کند: کسانی که در زمان رسول خدص فتوا می‌دادند، سه نفر از مهاجران و سه نفر از انصار بودند: از مهاجران عمر و عثمان و علی، و از انصار أبی بن کعب و معاذ بن جبل و زید بن ثابت شبودند، و مسروق گفت: مفتیان اصحاب رسول خداص عمر و علی و ابن مسعود و زید و اُبّی بن کعب و أبوموسی اشعری بودند.
قبیصه بن ذؤیب گفت: زید بن ثابت رئیس دایرۀ قضاء، فتوا، در مدینه به هنگام خلافت عثمان و علی تا ۵ سال اوّل خلافت معاویه، در قضاوت، فتوا، قرائت و فرایض در مدینه در عهد حضرت عمر و عثمان و علی شو ۵ سال از زمان حکومت معاویهس در همان جایگاه خود بود. تا این که زیدس در سال ۴۵ هجری وفات کرد. مسروق ابن اجدع همدانی گفت: به اصحاب پیامبر خداص برای پی بردن به علمشان نزدیک شدم و با آن‌ها همراه شدم، دریافتم که راسخ ترین آنان در علم شش نفر هستند، عمر، علی، عبدالله، معاذ، ابودرداء و زید بن ثابتش. و همچنین مسروق گفته است: وارد مدینه شدم در مورد اصحاب رسول اکرمص تحقیق کردم، زید بن ثابت را از راسخان در علم یافتم. و انس ابن مالک روایت می‌کند: دو قبیله اوس و خزرج با همدیگر فخر کردند، قبیله اوس گفتند: غسیل ملائکه حنظل پسر راهب، و کسی که عرش عظیم برای او تکان خورد سعد بن معاذ و عاصم بن ثابت کسی که زنبورها از او حفاظت کردند و خزیمه بن ثابت کسی که رسول خداص شهادت او را به جای شهادت دو نفر پذیرفت، از ما بودند. قبیله خزرج گفتند: زید بن ثابت و ابی بن کعب، معاذ بن جبل، ابوزید، ۴ نفری که در عهد رسول خداص قرآن را جمع آوری کردند از ما بودند. مالک ابن أنس گفته اند: بعد از شهادت عمر بن خطاب زید بن ثابتسدر مدینه امام ما بود. و شعبی گفته است: یکمرتبه زید بن ثابت می‌خواستند که بر سواری سوار شوند که ابن عباس ب رکاب را گرفت، زید گفت: ای پسر عموی پیامبر خدا کنار بروید! ابن عباس گفت: نه، ما با علماء و بزرگان اینطور رفتار می‌کنیم. و ثابت ابن عبید گفته است: که هیچ مردی را در خانه‌اش خوش سخن‌تر و با وقارتر از زید ندیده ام.