فضلیت تسبیح و تحمید و تهلیل و تکبیر
۲۵۴- رسول الله جمی‌فرماید: «مَنْ قَالَ: سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ فِي يَوْمٍ مِائَةَ مَرَّةٍ حُطَّتْ خَطَايَاهُ وَلَوْ كَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ» [۳۰۲].
«هرکس روزانه صد بار «سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ»بگوید، گناهانش بخشیده می‌شوند اگر چه به اندازۀ کف دریا باشند».
۲۵۵- و نیز رسول الله جمی‌فرماید: هرکس دعاى زیر را ده بار بخواند مانند کسى است که چهار تن از فرزندان إسماعیل؛ را آزاد کرده است: «لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ» [۳۰۳].
«هیچ معبودى به جز الله «به حق» وجود ندارد، یکتاست و شریکى ندارد، پادشاهى و ستایش از آنِ او است، و او بر هر چیز تواناست».
۲۵۶- و همچنین رسول الله جمی‌فرماید: دو کلمه وجود دارد که راحت به زبان می‌آیند و در ترازوى اعمال، سنگین‌اند، و نزد خداى رحمان محبوب‌اند: «سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ سُبْحَانَ اللهِ الْعَظِيْمِ» [۳۰۴].
«الله پاک و منزّه است، و او را ستایش مى‌کنم، خداوند عظیم، پاک و منزّه است».
۲۵۷- و رسول الله جمی‌فرماید: اگر من «سُبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ ِللهِ، وَلاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَاللهُ أَكْبَرُ»بگویم، نزد من از آنچه که خورشید بر آن طلوع کرده است (یعنى؛ همۀ دنیا) دوست داشتنی‌تر است» [۳۰۵].
۲۵۸- و رسول الله جمی‌فرماید: «أَيَعْجَزُ أَحَدُكُمْ أَنْ يَكْسِبَ كُلَّ يَوْمٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ، فَسَأَلَهُ سَائِلٌ مِنْ جُلَسَائِهِ كَيْفَ يَكْسِبُ أَحَدُنَا أَلَفَ حَسَنَةٍ؟ قَالَ:«يُسَبِّحُ مِائَةَ تَسْبِيحَةٍ، فَيُكْتَبُ لَهُ أَلْفُ حَسَنَةٍ أَوْ يُحَطُّ عَنْه ُ أَلَفُ خَطِيئَةٍ» [۳۰۶].
«آیا کسى از شما نمی‌تواند روزانه هزار نیکى بدست آورد؟ یکى از کسانى که در جلسه حضور داشت پرسید: چگونه یکى از ما مى‌تواند هزار نیکى بدست آورد؟ فرمود: «هرکس صد بار سبحان الله بگوید برایش هزار نیکى نوشته مى‌شود، یا هزار گناه از او بخشیده می‌شود».
۲۵۹- هر کس «سُبْحَانَ اللهِ الْعَظِيمِ وَبِحَمْدِهِ»بگوید: یک درخت خرما برایش در بهشت کاشته می‌شود [۳۰۷].
۲۶۰- رسول الله جفرمودند: «يَا عَبْدَ اللهِ بْنِ قَيْسٍ أَلاَ أَدُلُّكَ عَلَى كَنْزٍ مِنْ كُنُوزِ الْجَنَّةِ؟ فَقُلْتُ: بَلَى يَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «قُلْ لاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ إِلاَّ بَاللهِ» [۳۰۸].
«اى عبدالله بن قیس! آیا تو را به گنجى از گنج‌هاى بهشت، راهنمایى نکنم؟» گفتم: بلى یا رسولَ الله! فرمود: «قُلْ لاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ إِلاَّ بَاللهِ».
۲۶۸- و رسول الله جفرمودند: «أَحَبُّ الْكَلاَمِ إِلَى اللهِ أَرْبَعٌ: سُبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ للهِ، وَلاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهِ، وَاللهُ أَكْبَرُ، لاَ يَضُرُّكَ بَأَيَّهِنَّ بَدَأْتَ» [۳۰۹].
«چهار کلمه نزد خداوند از همۀ کلمات محبوب‌تراند: سَبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ للهِ، وَلاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهِ، وَاللهُ أَكْبَرُ،با هر یک از آنها که شروع کنى اشکالى ندارد».
۲۶۲- بادیه نشینى نزد رسول الله جآمد و گفت: جمله‌اى به من بیاموز تا آن را وِرد خود سازم، رسول الله جفرمود: بگو: «لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ، اللهُ أَكْبَرُ كَبِيْراً، وَالْحَمْدُ ِللهِ كَثِيْراً، سُبْحَانَ اللهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ، لاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ الْعَزِيْزِ الْحَكِيْمِ». آن مرد گفت: این جملات از آنِ پروردگار است، براى خود چه بگویم؟ رسول‌الله جفرمود: بگو: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيْ، وَارْحَمْنِيْ، وَاهْدِنِيْ، وَارْزُقْنِيْ» [۳۱۰]. «بار الها! مرا ببخش، و به من رحم کن، و مرا هدایت کن، و به من روزى عنایت فرما».
۲۶۳- هرگاه فردى مسلمان می‌شد، رسول الله جنماز را به او می‌آموخت، سپس دستور می‌داد که با این جملات دعا کند: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيْ، وَارْحَمْنِيْ، وَاهْدِنِيْ، وَعَافِنِي وَارْزُقْنِيْ» [۳۱۱].
«بار الها! مرا ببخش، و به من رحم کن، و مرا هدایت ده، و عفو کن، و به من روزى عطا فرما».
۲۶۴- «إِنَّ أَفْضَلَ الدُّعَاءِ الحَمْدُ للهِ، وَإِنَّ أَفْضَلَ الذِّكْرِ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ» [۳۱۲].
«بهترین دعا الحَمْدُ للهِ، و بهترین ذکر لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ است».
۲۶۵- باقیات صالحات (نیکى هاى جاودانه) عبارتند از: «سُبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ للهِ، وَلاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَاللهُ أَكْبَرُ، وَلاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ» [۳۱۳].
[۳۰۲] البخاری ۷/۱۶۸ و مسلم ۴/۲۰۷۱، و نگا: فضیلت کسى که صبح و شام صد بار استغفار مى‌کند، در همین کتاب. [۳۰۳] البخاری ۷/۶۷ و مسلم با همین لفظ ۴/۲۰۷۱، و نگا: فضیلت کسى که در هر روز صد بار آن را مى‌گوید، در همین کتاب. [۳۰۴] البخاری ۷/۱۶۸و مسلم ۴/۲۰۷۲. [۳۰۵] مسلم ۴/۲۰۷۲. [۳۰۶] مسلم ۴/۲۰۷۳. [۳۰۷] الترمذی ۵/۵۱۱ و الحاکم ۱/۵۰۱ و آن را صحیح دانسته، و ذهبی با حاکم موافقت کرده است، و نگا: صحیح الجامع ۵/۵۳۱ و صحیح الترمذی ۳/۱۶۰. [۳۰۸] البخاری مع الفتح ۱۱/۲۱۳ و مسلم ۴/۲۰۷۶. [۳۰۹] مسلم ۳/۱۶۸۵. [۳۱۰] مسلم ۴/ ۲۰۷۲ و أبوداود اضافه کرده که: هنگامى که به صحرانشین این دعا را آموخت و آن مرد بیرون رفت پیامبر جفرمود: «لَقَدْ مَلأَ يَدَيْهِ مِنَ الخَيْرِ».(دستانش را از خیر پر کرد.)۱/۲۲۰. [۳۱۱] مسلم ۴/۲۰۷۳ و در روایت دیگرِ مسلم: «فَإِنَّ هَؤُلاَءِ تَجْمَعُ لَكَ دُنْيَاكَ وَآخِرَتُكَ».(همانا این کلمات دنیا و آخرت را براى تو جمع می‌کنند، (و تو از آنها بهره‌مند می‌شوى)). [۳۱۲] الترمذی ۵/۴۶۲ و ابن ماجه ۲/۱۲۴۹ و الحاکم ۱/۵۰۳ و آن را صحیح دانسته و ذهبی با حاکم موافقت کرده است، و نگا: صحیح الجامع ۱/۳۶۲. [۳۱۳] أحمد شمارۀ ۵۱۳ با ترتیب أحمد شاکر و سندش صحیح است، و نگا: مجمع الزوائد ۱/۲۹۷، و ابن حجر در کتاب: بلوغ المرام با روایت أبو سعید آن را به النسائی نسبت داده، و گفته: ابن حبان و الحاکم آن را صحیح دانسته‌اند.