عاشورای دین عاشورای مذهب

۲- خطای پیامبر اکرم ص

در قرآن سورۀ نساء، آیۀ ۱۰۵ می‌خوانیم:

﴿إِنَّآ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ لِتَحۡكُمَ بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِمَآ أَرَىٰكَ ٱللَّهُۚ وَلَا تَكُن لِّلۡخَآئِنِينَ خَصِيمٗا ١٠٥﴾.

یعنی: «ای پیامبر! ما این کتاب را به حق به سوی تو نازل کردیم تا بنابر آنچه خدا نشانت داده بین مردم حکم کنی، پس مدافع خائنین مباش».

از ابتدای آیه مشخص می‌شود که مورد خطاب، شخص رسول اکرم است. پیامبرصبر طبق روال افکار بشری نسبت به مسلمانان حسن نیت داشت و نسبت به یهودیان بدبین بود. سرقتی پیش آمده بود که مردی یهودی نسبت به آن بی‌گناه بود، ولی پیامبر خدا و مسلمانان جز این فکر می‌کردند. اگر رسول خداصدر این قضاوت اشتباه می‌کرد، ممکن بود خللی بر «اسوه» بودن جهانی او وارد شود از این رو پیک وحی حاضر شده و او را هوشیار ساخت. و متعاقبا می‌فرماید:

﴿وَٱسۡتَغۡفِرِ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا ١٠٦﴾[النساء: ۱۰۶].

یعنی: «(ای پیامبر!) از خداوند طلب آمرزش کن که الله بسیار غفور و مهربان است».

واژه «استغفار» به خوبی نشان می‌دهد که اندیشه دفاع از خائنین سهواً صورت گرفته و پیامبر دچار اشتباه شده بود (شأن نزول این آیه در تفسیر مجمع البیان که از کتب معتبر شیعه شمرده می‌شود، آمده است).

البته اینگونه مقام اصلاح، فقط برای انبیاء خدا محفوظ بوده و نه برای ائمه و دیگران که در معرض وحی الهی قرار نداشتند.