دوم: تعريف لفظ صحابي در اصطلاح
تعابیر مختلفی برای معنی صحابی بیان شده است که دقیقترین و روشنترین و شاملترین آنها تعریف زیر است: (کسی را گویند که پیامبر صرا ملاقات کرده، به او ایمان آورده و مسلمان بمیرد).
شهید ثانی [۶]میگوید: (کسی را صحابی گویند که پیامبر صرا دیده و به او ایمان آورده و مسلمان بمیرد هر چند که قبل از وفات خویش و در طول عمر خود هم دچار ارتداد شده باشد. و مراد از ملاقات با پیامبر ص، همنشینی، همراهی و حتی دیدار در مسیر راه را نیز شامل میشود، حتی اگر پیامبر صوی را ندیده و با او گفتگو ننموده باشد) [۷].
بنده در جهت توضیح بیشتر «دیدار با پیامبر ص» میگویم که: اگر ملاقات با پیامبر صدر حیات ایشان بوده باشد، برای صحابی کافی است، هرچند که ایشان را هم ندیده باشد، همانند: عبدالله بن ام مکتوم؛ زیرا او از بینایی محروم بوده و در ملاقات با ایشان، وی را ندیده است.
اما کسی که پس از وفات پیامبر صایمان آورده و قبل از دفن ایشان وی را دیده باشد از جمله صحابی به شمار نمیآید.
منظور از ایمان به پیامبر صاینست که به خود ایشان و آنچه بر وی نازل شده است ایمان آورده باشد، پس هر کس که ایشان را ملاقات کند اما بر کفر خود بماند، چه از اهل کتاب باشد یا در زمرهی منافقین درآید و بعد از وفات ایشان مسلمان شود، جزو اصحاب محسوب نخواهد شد.
و منظور از مسلمان بودن وی تا دم مرگ اینست که اگر پس از وفات پیامبرصمرتد شود و دراین حال بمیرد، جزو صحابه نخواهد بود و ارزشی برای اسلام اولیه او نیست.
[۶] منظور علامه زين الدين بن نور الدين عاملی جبعی است. [۷] الرعاية: ص ۳۳۹.