رشديافتگان
﴿وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ فِيكُمۡ رَسُولَ ٱللَّهِۚ لَوۡ يُطِيعُكُمۡ فِي كَثِيرٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ لَعَنِتُّمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ حَبَّبَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡإِيمَٰنَ وَزَيَّنَهُۥ فِي قُلُوبِكُمۡ وَكَرَّهَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡكُفۡرَ وَٱلۡفُسُوقَ وَٱلۡعِصۡيَانَۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلرَّٰشِدُونَ ٧﴾[الحجرات: ۷]
«و بدانید رسول خدا در میان شماست؛ هرگاه در بسیارى از كارها از شما اطاعت كند، به مشقت خواهید افتاد؛ ولى خداوند ایمان را محبوب شما قرار داده و آن را در دلهایتان زینت بخشیده، و [به عكس] كفر و فسق و گناه را منفورتان قرار داده است؛ كسانى كه داراى این صفاتند هدایت یافتگانند».
در این آیه خداوندأ به وضوح فرموده است كه در قلب مؤمنانی كه پیامبر در بینشان است ایمان را زینت داده، آن را امری دوست داشتنی قرار داده و كفر و فسق و سركشی را در نظرشان بد جلوه داده است؛ و چون به این دو صفت آراستهاند، دائماً به پیش میروند (راشدین)، و حق هم هست كه به پیش روند، زیرا شخصی كه از بدی بدش آمد، هرگز بدی نمیكند، و اگر از خوبی خوشش آید و آن را مطابق با هوای نفسانی خود دید، دیگر چه چیزی مانعش میشود كه از خوبی دوری كند؟ شیطان بدی را برای انسان خوب جلوه میدهد و آدمی را وسوسه میكند، اما با توجه به آیه فوق، این كار در مورد اکثر صحابه ممكن نبود، زیرا خدا دلهای آنها را به ایمان آرایش داده بود، پس آنها راشد بودند و دائماً در مسیر ایمان به جلو میرفتند. پس حالا حرف كه را باور كنیم؟ حرف خدا را كه گواهی میدهد این مردم ایمان دارند، ایمان را دوست دارند و پیش میروند، یا حرف كسی را كه میگوید این مردم نفاق و كفر را دوست دارند و دائماً به قهقرا میروند؟
حرف كه را باوركنیم ای صاحبان چشم وگوش و دل، حرف چه كسی را باور كنیم؟
شاید کسی بگوید که چرا چنین عجولانه تصمیم میگیرید؟ از كجا معلوم كه این آیه در حق صحابه باشد؟
در جواب میگوییم:
از این جمله آیه:
﴿وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ فِيكُمۡ رَسُولَ ٱللَّهِ﴾
«و بدانید كه در بین شما رسول خدا است».
از این آیه میفهمیم كه مقصود، یاران پیامبر بودهاند؛ مگر رسول خدا در بین كه بود؟ در بین ما بود یا در بین كفار مكه یا در روم و ایران؟ رسول خدا در مدینه و در بین مؤمنان بود، و مؤمنانِ مدینه، انصار بودند كه او را به شهر خود و درمیان خود راه دادند، یا مهاجرین بودند كه ایشان را تا آنجا همراهی كردند و تا آخرین رمق به راهش ادامه دادند. پس همین دو گروه بودند و جای هیچ شك و بحثی نیست.