شرک در بین قوم نوح÷
امام بخاری در صحیحش (۸/۶۶۷) در تفسیر آیه ﴿ وَقَالُواْ لَا تَذَرُنَّ ءَالِهَتَكُمۡ وَلَا تَذَرُنَّ وَدّٗا وَلَا سُوَاعٗا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسۡرٗا٢٣ ﴾[نوح: ۲۳].
«و گفتند: دست از خدایان و بت‌های خود برندارید، بت‌های ودّ و سُواع و یغُوث و یعوق و نسر را هرگز رها نکنید و دست از دامن‌شان نکشید».
به نقل از ابن عباسبنقل می‌کند که: «بت‌هایی که در قوم نوح رایج بودند بعداً به اعراب سرایت کردند:
وَدّ بت طایفه‌ی کلب در دومه الجندل بود.
یغوث بت مراد بود و بعد از آن بت بنی غطیف در «جرف» نزدیکی سبا گردید و یعوق بتی بود در همدان.
نسر بت حمیر از آل ذی الکلاع بود.
اینها اسامی مردان صالحی از قوم نوح بودند که بعد از وفاتشان شیطان به قومشان وسوسه کرد که بت‌هایی ساخته و بر جای آنان بنشانند و با اسم آن‌ها صدایشان بزنند.
قومشان این کار را کردند و آن بت‌ها پرستش نمی‌شدند تا اینکه این نسل از بین رفت و شناخت آن نشانه‌ها تغییر کرد و بعد از آن مورد پرستش واقع شدند».
در نقلی از ابن عباس که عبد بن حمید از محمد بن کعب روایت کرده، آمده که در تفسیر همین آیه گفت: «این افراد، صالحانی بوده‌اند که در فاصله‌ی زمانی ما بین آدم و نوح زیسته‌اند و بعد از آنان دیگران آمده و آن‌ها را تا سر حد عبادت محترم می‌شمرده‌اند. ابلیس به آن‌ها گفت: بهتر است اشکال و مجسمه‌هایی از آنان بسازید تا بتوانید به آن نگاه کنید، آنان این کار را کردند و این نسل سپری شد. نسل بعدی که آمد، شیطان به آنان گفت: گذشتگانتان اینها را عبادت می‌کردند و ... و آنان نیز عبادتشان کردند».
عبد بن حمید از ابن مطهر نقل کرده که گفت: در نزد ابوجعفر در مورد یزید بن مهلب صحبت شد، او گفت: «یزید در ابتدای سرزمین کشته شد که غیر خدا در آن پرستش شد. و سپس ود را ذکر کرده و گفت: ودّ مرد مسلمانی بود که همه‌ی قومش او را دوست داشتند، وقتی فوت کرد اطراف مقبره‌اش چادر زدند و بر آن گریه و زاری می‌کردند، وقتی ابلیس گریه و زاری آن‌ها را دید در صورت انسانی ظاهر شد و به آن‌ها گفت: می‌بینم بر این مرده گریه و زاری می‌کنید، آیا دوست دارید مجسمه‌ای به شکل او برایتان بسازم و آن را در مجالستان بگذارید تا شما را به یاد او اندازد. گفتند: بله، شیطان مجسمه‌ای به شکل او برایشان ساخت و آن را در مجلس خود قرار دادند وقتی شیطان این را دید وارد مرحله بعدی شده و به آن‌ها گفت: آیا دوست دارید برای هر یک از شما مجسمه‌ای به این شکل بسازم تا باعث یاد این مرحوم گردد؟ گفتند: بله. و شیطان این کار را کرد.
در ادامه‌ی روایت می‌افزاید: فرزندان این نسل رسیدند و دیدند که آن‌ها با این مجسمه‌ها چکار می‌کنند و این کار نسل به نسل گشت تا اینکه فلسفه‌ی یاد آوردن آن شخص (ودّ) فراموش شد و کار به جایی رسید که این بت (ودّ) به عنوان یک «اِله» عبادت می‌شد.
می‌گوید: اولین بنده‌ای که غیر از خدا در زمین پرستش شد (ودّ) بود، بتی که آن را (ودّ) می‌نامیدند».
روایات دیگری نیز در این باره نقل شده است، حافظ در «فتح الباری» (۸/۶۶۹) می‌گوید: «بعضی از شارحان می‌گویند: چکیده‌ی آراء درباره این بت‌ها دو تاست:
۱- این بت‌ها در بین قوم نوح بوده‌اند.
۲- این بت‌ها اسامی مردان صالحی بوده ... تا پایان قصه‌ی قبلی.
می‌گویم: مرجع همه این اقوال یکی است و آن اینکه داستان این صالحان شروع عبادت این بت‌ها توسط قوم نوح بود و نسل‌های بعد در این کار از آنان پیروی کردند».
پایان کلام ابن حجر.