اخلاق اسلامی و آداب اجتماعی

فهرست کتاب

اُولُی الامر چه کسانی‌اند؟

اُولُی الامر چه کسانی‌اند؟

اُولی الامر، عبارتند ازاهل حلّ وعقد که افراد ملت به آنان مراجعه می‌نمایند، ونظرایشان به عنوان رأی ونظر ملت به حساب می‌آید.

مقصود ازاولی الامرجماعت اهل حلّ وعقد ازمسلمانان است، که عبارتند: ازاُمراء، حاکمان، علما، فرماندهان لشکر، وسایر رؤسا ومردان صاحب نفوذ و یا شخصیت ومقامهای هستند که به هنگام بروز مشکلات واحتیاج ویا تصمیم گیری برای مصلحت عمومی مردم به آن‌ها مراجعه می‌نمایند، اینگونه افراد و شخصیت‌ها هرگاه بریک امر ویا حکم اتفاق نظر پیدا کردند، برمسلمانان واجب است که دراین امرازایشان اطاعت کنند، مشروط براینکه این اشخاص، ازما مسلمانان باشند و با دستورات خدا وسنت رسول الله مخالفت نورزند و بدون اکراه واجبار و با آزادی کامل به بحث بپردازند، وبریک موضوع اتفاق نمایند، ومسألۀ که برآن اتفاق نظرمی شود، جزء مصالح عمومی واجتماعی باشد که حق دارند در بارۀ آن به بحث وبررسی بپردازند ونظرخود را در آن اِعمال نمایند، و نباید از بخش عقاید وعبادات باشد.

اهل حلّ وعقد جماعتی هستند شبیه (مجلس شوری) که برمصالح ملت نظارت دارند، ودرزمان صلح وجنگ سیاست ملت را رهبری می‌نمایند.

هرگاه این اشخاص خُبره ومورد اعتماد ومنتخب واقعی برمسئلۀ توافق کردند وقانونی را به تصویب رساندند برملت واجب است از آن اطاعت نمایند، وبرحاکم ورئیس مملکت هم لازم است آن را به مرحلۀ اجرا درآورد، وهرگاه حاکم از اجرای آن قانون مصوبه خود داری کند مجلس حلّ وعقد حق دارند او را عزل وبرکنار سازند.

اتفاق (اولی الامر) برموضوعی، همان است که در اصطلاح علمای اصول بدان (اجماع) می‌گویند.