۸- دروغ‌گویی و وعده‌خلافی
دروغ: که در عربی کذب گفته می‌شود: به معنای خلاف واقعیت است.
دروغ گفتن ازجملۀ بد‌ترین خصلت ومذموم‌ترین عادت است، که درچوکات بد اخلاقی حد و نهایت ندارد. زیرا که دروغ در زبان و عمل ظاهر می‌گردد، و به جز خدا هیچ کسی نمیداند. چون دروغگو میخواهد جوهر زیبای حقیقت را تبدیل، ودروغ خویش را در آن اظهار کند. بناءً قرآن کریم از این عمل زشت منع و این اخلاق بد را در ردیف بُت پرستان قرار داده می‌فرماید:
۱- ﴿فَٱجۡتَنِبُواْ ٱلرِّجۡسَ مِنَ ٱلۡأَوۡثَٰنِ وَٱجۡتَنِبُواْ قَوۡلَ ٱلزُّورِ ٣٠﴾[الحج: ۳۰] یعنی: از پرستش پلیدها. یعنی بتها دوری کنید، و از گفتن دروغ بپرهیزید.
۲- دروغگو و کافرمورد هدایت خدا قرار نمی‌گیرد، چنانچه می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَنۡ هُوَ كَٰذِبٞ كَفَّارٞ ٣﴾[الزمر: ۳].
خداوند هدایت نمی‌کند آنکه را که دروغگو ونا سپاس باشد.
۳- مراتب دروغ به تناسب اشخاص فرق می‌کند، هردروغ که زیان ان بیشتر باشد، نهی ازآن شدید تروگناه آن بزرگتراست، واین نوع دروغ از جملۀ گناهان کبیره می‌باشد، چنانچه پیامبرصمی‌فرماید:
«ثَلاَثَة ٌ لاَ یَنظُرُ اللهُ إلَیهِم وَلاَ یُزَکِهِم وَلَهُم عَذَابٌ شَدِیدٌ: شَیخٌ زَان ٍ وَمَلِك کذَابٌ وَعَائلٌ مُستَکبِرٌ» [۱۰۴].
یعنی: سه گروه هستند که خداوند در روز قیامت با آنان سخن نمی‌گوید و عذاب سخت دارند: پیرزنا کار، حاکم (قدرتمند) دروغگو، فقیر متکبّر.
[۱۰۴] (روایت ازمسلم).