انواع فسق
فسق و فساد در یک دسته بندی کلی به دو دسته تقسیم میشود:
۱- انحرافی کلی که انسان را از دایره دین خارج میکند، خداوند کفر اصلی را – که موجب ماندگاری در دوزخ خواهد شد -، فسق نامیده است، چنانچه پیرامون ابلیس – نفرین خدا بر او باد – میفرماید:
﴿فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ﴾[الكهف: ۵۰]
(و از فرمان پروردگارش تمرّد کرد).
قرآن کریم دوزخیان را نیز فاسق مینامد:
﴿وَأَمَّا ٱلَّذِينَ فَسَقُواْ فَمَأۡوَىٰهُمُ ٱلنَّارُۖ﴾[السجدة: ۲۰]
(و امّا کسانی که (از فرمان خدا و اطاعت از او) به در رفته (و راه کفر در پیش گرفتهاند) جایگاه ایشان آتش دوزخ است).
۲- انحرافی جزئی که شامل برخی گناه و گناهکاران شده و انسان را از دایره دین بیرون نمیکند، خداوند تهمت زنندگان به زنان پاکدامن را – که نمیتوانند دعوای خویش را با شاهد و سند اثبات نمایند -، فاسق نامگذاری کرده و در عین حال – تا زمانی که پایبند عقاید دینی باشند – مسلمان به شمار میروند:
﴿وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ثُمَّ لَمۡ يَأۡتُواْ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجۡلِدُوهُمۡ ثَمَٰنِينَ جَلۡدَةٗ وَلَا تَقۡبَلُواْ لَهُمۡ شَهَٰدَةً أَبَدٗاۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ٤﴾[النور: ۴]
(کسانی که به زنان پاکدامن نسبت زنا میدهند، سپس چهار گواه (بر ادّعای خود، حاضر) نمیآورند، بدیشان هشتاد تازیانه بزنید، و هرگز گواهی دادن آنان را (در طول عمر بر هیچ کاری) نپذیرید، و چنین کسانی فاسق (و متمرّد از فرمان خدا) هستند).