قسمت ششم
(۲۶) خداوند برتر از آن است كه مخالف و شریك داشته باشد
(۲۷) كسی قدرت رد قضاء خدا را ندارد، و كسی توان جلوگیری از حكم او را ندارد، و هیچكس توان جلوگیری از فرمان او را ندارد.
لغـت شـناسـی:
«الضد»: مخالف
«الند»: مماثل و همتا
شرح:
(۲۷) خداوند برتر ومنزه‌تر آن است كه در امروحكم و خلق و ملك خود ضد و مخالفی داشته باشد، یا برایش همتا و همانندی وجود داشته باشد، او در اسماء و صفات و همه چیز بی‌همتا است بلكه خداوند متعال بی‌مثل و مانند است:
﴿لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞ﴾[الشوری: ۱۱]. «هیچ چیز همانند او (الله تعالی) نیست».
﴿فَلَا تَجۡعَلُواْ لِلَّهِ أَندَادٗا وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ﴾[البقرة: ۲۲]. «پس برای خدا شریک قرار ندهید درحالیکه می‌دانید (که نباید برای او شریک قرار دهید».
(۲۷) خدای پاك وبرتر، هرگاه به امری فرمان دهد، آن چیز موجود و به اجرا درمی‌آید.
اگر همه مردم در صدد جلب منفعتی برآیند، كه او راضی به آن نباشد، و یا همه خلق بخواهند كه مانع ضرری شوندكه خداوند خواسته باشد، هرگز توان آن را ندارند و راهی برای غلبه برخواست او وجود ندارد.
﴿وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَ﴾[الأنعام: ۱۷].
«اگر خداوند زیانی به تو برساند، هیچ کس جز او نمی‌تواند آن را برطرف کند، و اگر خیری به تو برساند، او بر هرچیزی توانا است».
﴿مَّا يَفۡتَحِ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحۡمَةٖ فَلَا مُمۡسِكَ لَهَاۖ وَمَا يُمۡسِكۡ فَلَا مُرۡسِلَ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدِهِۦ﴾[فاطر: ۲].
«خداوند هر رحمتی را برای مردم بگشاید کسی نمی‌تواند از آن جلوگیری کند، و هر چیزی را که باز دارد کسی جز او نمی‌تواند آن را رها و روان سازد».
﴿إِنَّمَآ أَمۡرُهُۥٓ إِذَآ أَرَادَ شَيًۡٔا أَن يَقُولَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ ٨٢﴾[یس: ۸۲]. «اگر خدا چیزی را بخواهد که بشود کار او تنها این است که خطاب به آن بفرماید بشو و آن هم می‌شود».
اگر خداوند حكمی صادر فرماید، حكمش نافذ است و به اجرا در می‌آید، و هیچ كس نمی‌تواند آن را به تأخیر اندازد: ﴿وَٱللَّهُ يَحۡكُمُ لَا مُعَقِّبَ لِحُكۡمِهِ﴾[الرعد: ۴۱].
«خداوند حکم (امر) می‌کند و هیچ مانعی برای انجام شدن حکم ایشان وجود ندارد».
اگر اراده امری فرماید مغلوب نمی‌گردد، بلكه امر ایشان تعالی بر جمیع خلق جاری می‌شود.
﴿وَٱللَّهُ غَالِبٌ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِۦ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ﴾[یوسف: ۲۱].
«خداوند بر امر خود غالب است ولی اکثر مردم نمی‌دانند».
خلاصه:
خداوند منزه و پاك است از اینكه مخالف، مساوی، مشابه، همتا و همانند داشته باشد. هیچكس و هیچ چیز نمی‌تواند مانع قضاء ایشان شود و یا حكم او را بتأخیر اندازد، و امرش هرگز مغلوب نمی‌گردد، بلكه همواره غالب است.
خود آزمائی:
(۱) معنی اضداد و انداد (مخالف - همتا) چیست؟
(۲) آیا حكم وقضاء خداوند بتأخیر می‌افتد؟