شرح آسان عقیده طحاویه

قسمت هفـتم

قسمت هفـتم

(۲۸) به همه اینها ایمان داریم، و یقین داریم كه همه از نزد خدای متعال است.

(۲۹) و ایمان داریم كه حضرت محمد ج، بنده برگزیده وپیامبر منتخب، و فرستاده مرتضی خداوند است.

لغت شناسی:

«آمنا»: تصدیق كردیم.

«أيقنا»: یقین كردیم و برای ما به اثبات رسید.

«الـمصطفی»: برگزیده و انتخاب شده.

شـر ح:

(۲۸) به هر آنچه گذشت ایمان آوردیم، و تصدیق كردیم، و در دلهای ما جا گرفته، و جان‌های ما را وقار بخشیده، و به یقین حتمی و استوار رسیده‌ایم.

(۲۹) محمد ج، این ازمشهورترین اسماء شریف ایشان است، زیرا او صاحب خصال شریفه‌ای است كه، او را لایق این اسم شریف كرده است، او محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب بن هاشم قریشی است، كه از لحاظ نسب عربی، از طبقه متوسط بوده است و از لحاظ حسب و شرافت مقام والائی درمیان قریش داشته، و از لحاظ عرق ملّی دارای جایگاهی بزرگ بوده است امّا عبادت و بنده‌گی خدا كه والاترین مقام انسانی است خداوند درباره‌اش فرموده است؛ ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِ[الإسراء: ۱]. «ستایش و تقدیس خدایی را سزا است که بنده‌اش را شبی از مسجد الحرام به مسجدالاقصی برد».

﴿وَإِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّمَّا نَزَّلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا[البقرة: ۲۳].

«اگر درباره آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم شک دارید».

﴿وَأَنَّهُۥ لَمَّا قَامَ عَبۡدُ ٱللَّهِ يَدۡعُوهُ كَادُواْ يَكُونُونَ عَلَيۡهِ لِبَدٗا ١٩[الجن: ۱۹]. «چون بنده خدا (محمد) بر پای ایستاد، و به پرستش خداوند پرداخت آنها پیرامون او تنگاتنگ یکدیگر ازدحام کردند».

خداوند او را از بهترین خلقش برگزید، و ایشان را فضیلت بخشید، و او را برجمیع مخلوقات برتر قرار داد و ایشان را انتخاب كرده و برگزیده است، همان پیامبر مقرب و انتخاب شده الهی، او فرستاده مورد رضای خدا است، كه خداوند راضی شد رسالت را بوسیله ایشان ختم كند و بزرگترین و برترین كتاب را بر او نازل فرماید.

(۳۰) او خاتم پیامبران، و امام پرهیزگاران، و سرور رسولان، و حبیب رب العالمین است ج.

(۳۱) هر ادعائی درخصوص نبوت و رسالت، پس از ایشان، بیراهه و گمراهی و مبتنی بر هوا و هوس است.

لغت شناسی:

«خاتم الأنبياء» كسیكه نبوت به او ختم شده است.

«غـي» انحراف و گمراهی.

شـرح:

(۳۰) حضرت محمد جخاتم پیامبران است همچنانكه خداوند فرموده است:

﴿مَّا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَآ أَحَدٖ مِّن رِّجَالِكُمۡ وَلَٰكِن رَّسُولَ ٱللَّهِ وَخَاتَمَ ٱلنَّبِيِّ‍ۧنَ[الأحزاب: ۴۰].

«محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست، بلکه فرستاده خدا و خاتم پیامبران است».

او در خداترسی و پرهیزگاری بر همه خلق سبقت دارد آنطور كه خود نیز فرموده است:

«من بیشتر از همه شما از خدا می‌ترسم، و بیشتر از همه شما به احكام خداوند آگاهم» و نیز فرموده است: «من پرهیزگارترین و داناترین شما به حدود خداوند هستم» درود و سلام خداوند برایشان باد. ایشان سید مرسلین است، چنانكه فرموده است:

«من سرور فرزندان آدم هستم و افتخاری درمیان نیست».

ایشان اشرف خلق است، او حبیب پروردگار جهانیان است، كه خداوند او را برگزیده و او را به خود نزدیك و مقرب ساخته است، پیامبر خود فرموده است:

«خداوند مرا به عنوان خلیل خود برگزید، چنانكه ابراهیم را به عنوان خلیل خود برگرفت».

(۳۱) هر ادعای پیامبری بعد از حضرت محمد جانحراف و گمراهی، و بیراهه و مبتنی بر هوا و هوس و بطلان است، هركس چه برای خود و چه برای غیرخود پس از او ادعای نبوت كند كافر است، و هركس مدعی پیامبری پس از او را تصدیق كند، كافر است بلكه هركس در این باره شك كند، كافر است، پس مؤمن ایمان دارد: كه پس از پیامبر، رسالتی نیست.

بلی ممكن است بعضی مدعیان دروغگو ادعای نبوت كنند و بعضی اعمال خوارق عادات نیز انجام دهند و پیروانی نیز پیدا كنند، ولی كارشان به رسوائی می‌كشد و امرشان بپایان نمی‌رسد.

چنانكه سرنوشت همه مدعیان دروغین نبوت پس از ایشان این حقیقت را برای ما روشن وبر ملا می‌سازد.

(۳۲) حضرت محمد جمبعوث شده است برای دعوت عموم پریان، و كافه خلق، ایشان رسول حق است كه با خود هدایت و نور و روشنائی را برای بشریت به ارمغان آورده‌است درود و سلام خداوند بر او باد.

لغـت شناسی:

«الوري»: خلق.

شـرح:

(۳۲) پیامبر همان فرستاده بزرگ خدا است، رسالتش شامل جن و انس می‌گردد، پیامبران قبل از ایشان مخصوص قوم‌شان بودند، امّا ایشان مأمور دعوت جن و انس هستند چنانكه خداوند فرموده است:

﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا رَحۡمَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ ١٠٧[الأنبیاء: ۱۰۷].

«و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم».

و پیامبر جفرموده‌اند: «هر پیامبری خاص برای دعوت قوم خود مبعوث میشود، ولی من برای دعوت همه مردم مبعوث شده‌ام». خداوند او را به حق همراه با كتاب هدایت فرستاد، چنانكه خدایفرموده است: ﴿هُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ رَسُولَهُۥ بِٱلۡهُدَىٰ وَدِينِ ٱلۡحَقِّ لِيُظۡهِرَهُۥ عَلَى ٱلدِّينِ كُلِّهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُشۡرِكُونَ ٩[الصف: ۹]. «او است که پیامبرش را با هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر تمام ادیان غالب گرداند، اگرچه کافران اکراه داشته باشند».

خداوند او را همراه نور و هدایت فرستاد تا مردم را به راه درست ارشاد فرماید: ﴿قَدۡ جَآءَكُم مِّنَ ٱللَّهِ نُورٞ وَكِتَٰبٞ مُّبِينٞ[المائدة: ۱۵]. «حقا که برای شما از جانب خدا نور وکتابی روشن و آشکار آمد».

پس قرآن نور هدایت و نور شفاء است، شفائی كه بیماری‌های دل را درمان می‌كند.

خلاصه:

حضرت محمد جهمان پیامبر برگزیده است كه خداوند ایشان را برای دعوت جن و انس فرستاده تا آنان را بسوی هدایت و دین حق رهنمون باشد. ایشان خاتم پیامبران است، و پس از او رسالت پایان یافته است.

خـود آزمائی:

(۱) آیا پیامبر جبرای دعوت همه مردم مبعوث شده یا فقط برای دعوت قوم‌شان؟

(۲) حكم كسیكه پس از رسول الله جادعای نبوت برای خود یا برای غیرخود كند چیست؟