قسمت بيست و يكم

(۶۶) ایمان عبارتست از ایمان به خدا و فرشتگان و كتاب‌های آسمانی و پیامبران و روز آخرت و تقدیر كه خیر و شر، شیرین و تلخ همه از جانب خدا است.

شرح

ایمان عبارتست از ایمان به خدای متعال و یگانگی او در ذات و افعال و اسماء و صفات و اینكه او تعالی فقط لایق عبادت است. و تقدیم همه اعمال به پیشگاه او و برای رضای او، ایمان به فرشتگان به همان وجهی كه ذكر آن گذشت، و ایمان به وجود فرشتگان بطور اجمالی و تفصیلی، و ایمان به آنچه كه درباره ذات و صفات‌شان آمده است. ایمان به كتب به همان شكلی كه گذشت، چه خبر آن را بدانیم و یا ندانیم. ایمان به پیامبران چه آنها را بشناسیم و یا نشناسیم. بطور اجمال و تفصیل به همان وجهی كه گذشت، اوّلین پیامبر حضرت نوح و آخرشان حضرت محمد جبوده است. آنان رسالات خدا را بطور كامل رسانیده‌اند. روش و راه‌شان بهترین وكامل‌ترین شیوه زندگی بوده است.

ایمان به روز آخرت، از جمله زنده شدن پس از مرگ و حساب و بهشت و دوزخ و سایر موارد مربوط به آخرت.

ایمان به قدر و اینكه خیر و شر از جانب خداوند بر اساس قضاء و قدر او است و تلخ و شیرین تحت قدرت و اراده او است. چنانكه خداوند فرموده است: ﴿قُلۡ كُلّٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ﴾[النساء: ۷۸]. «بگو همه از پیشگاه خدا است».

﴿وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ وَٱلۡكِتَٰبِ وَٱلنَّبِيِّ‍ۧنَ﴾[البقرة: ۱۷۷]. «بلکه نیک کردار کسی است که ایمان به خدا و روز قیامت، و فرشتگان، و کتاب و پیامبران داشته باشـد».

﴿إِنَّا كُلَّ شَيۡءٍ خَلَقۡنَٰهُ بِقَدَرٖ ٤٩﴾[القمر: ۴۹]. «ما هر چیزی را به اندازه معینی آفریدیم». ﴿وَمَن يَكۡفُرۡ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَكُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ فَقَدۡ ضَلَّ ضَلَٰلَۢا بَعِيدًا﴾[النساء: ۱۳۶]. «هرکس به خدا و فرشتگان و کتاب‌های آسمانی و پیامبران و روز آخرت کافر شود دچار گمراهی طولانی شده است».

اگر شخصی به یكی از اركان ششگانه ایمان اعتقاد نداشته باشـد اسم ایمان از او برداشته می‌شود و اسم كفر جایگزین آن می‌شود.

(۶۷) ما به همه اركانی كه ذكر شد ایمان داریم، بین هیچكدام از پیامبران فرق نمی‌گذاریم و همه آنها را درآنچه از پیشگاه خدا آورده‌اند تصدیق می‌كنیم.

شرح

(۶۷) ما به همه آنچه ذكر آن گذشت ایمان داریم، و به آن اقرار می‌كنیم و به آن تسلیم هستیم، و بین هیچكدام از پیامبران فرق نمی‌گذاریم. چنانكه خداوند متعال فرموده است:

﴿لَا نُفَرِّقُ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّن رُّسُلِهِ﴾[البقرة: ۲۸۵].

بین هیچیك از آنان جدائی نمی‌اندازیم و ما تسلیم خدا هستیم. پس ما بین پیامبران فرق نمی‌گذاریم، و اینطور نیست كه به بعضی ایمان داشته باشیم و به بعضی كافر باشیم. بلكه به همه آنان ایمان داریم و همه‌شان را در آنچه از نزد خداوند آورده‌اند تصدیق می‌كنیم.

خلاصه:

ایمان عبارتست از همان ایمان به خدا و فرشتگان و كتاب و پیامبران و روز آخرت و قدر كه خیر و شر آن همه از جانب خدا است.

خود آزمائی:

(۱) اركان ایمان را نام ببرید؟

(۲) مضمون ایمان به قدر چیست؟