شرح آسان عقیده طحاویه

قسمت بيست و نهم

قسمت بيست و نهم

(۹۷) از علماء سلف، آنان كه گذشته‌اند، و بعد از آنان از تابعین، آنانكه اهل خیر و اثر و اهل فقه و نظر بوده‌اند جز به خوبی یاد نمی‌شود، هركس از آنان به بدی یاد كند او بر غیر راه صحیح است.

(۹۸) هیچكدام از اولیاء را بر انبیاءبزرگ‌تر و برتر نمی‌دانیم، و می‌گوئیم: هر كدام از انبیاءاز تمام اولیاء برترند.

(۹۹) به كرامات اولیاء ایمان داریم، و از طریق مراجع مؤثق تأیید شده است.

لغت شناسی:

«كرامات» عبارتست از آنچه كه خداوند از خوارق عادات برای صالحین فراهم می‌آورد.

شرح:

(۹۷) علماء سابقون از صحابه و تابعین، اهل صلاح و پیروان سنت و اهل قفه را جز بخوبی یاد نمی‌کنیم و آنان را مدح و ثنا می‌گویم، هركس از آنان به بدی یاد كند او بر سبیل ضلالت و گمراهی است. زیرا كه محبت آنها واجب است، و گوشت‌هایشان برای كسانیكه از آنان به بدی یاد می‌كنند مسموم است. اشاره است به آیه: ﴿أَيُحِبُّ أَحَدُكُمۡ أَن يَأۡكُلَ لَحۡمَ أَخِيهِ مَيۡتٗا فَكَرِهۡتُمُوهُ[الحجرات: ۱۲]. «آیا یکی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده اش را بخورد، پس از آن اکراه دارید».

(۹۸) قایل به افضلیت اولیاء بر انبیاء نیستیم، چنانكه بعضی از اهل ضلالت مثل ابن عربی و دیگران گفته‌اند، بلكه می‌گوئیم: یك پیامبر بر همه اولیاء جهان فضیلت دارد. زیرا كه خداوند آنان را برگزیده و به رسالت انتخاب فرموده است و به آنان حكمت را بخشیده است. خداوند فرموده است:

﴿ٱللَّهُ يَصۡطَفِي مِنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ رُسُلٗا وَمِنَ ٱلنَّاسِ[الحج: ۷۵]. «خداوند از میان فرشتگان و مردم پیغمبرانی را برمی‌گزیند».

(۹۹) به آنچه درباره كرامات اولیاء آمده ایمان داریم. یعنی به آنچه كه ازخوارق عادات خداوند به آنان بخشیده و به اثبات رسیده ایمان داریم، و آنچه را كه به اثبات نرسیده رد می‌كنیم، اصل در این مورد فرموده خداوند است: ﴿كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيۡهَا زَكَرِيَّا ٱلۡمِحۡرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزۡقٗاۖ قَالَ يَٰمَرۡيَمُ أَنَّىٰ لَكِ هَٰذَاۖ قَالَتۡ هُوَ مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ[آل‌عمران: ۳۷]. «هرگاه که ذکریا در محراب بر او وارد می‌شد، نزدش روزی می‌یافت، گفت: ای مریم این غذا از کجا است که برایت آمده است؟ گفت: آن از پیشگاه خدا است».

البته به آنچه كه درباره اولیاء خدای رحمان آمده و فقط شامل اهل طاعت و رضوان و ایمان است ایمان داریم نه به آنچه از خوارق عادات كه برای بعضی از اولیاء شیطان اتفاق افتاده است.

خلاصه:

اهل علم از سلف صالح را جز به نیكی یاد نمی‌کنیم.

قایل به افضلیت اولیاء بر انبیاء نیستیم.

به كرامات اولیاء كه به اثبات رسیده ایمان داریم.

خودآزمائی:

(۱) موقف ما درباره سلف صالح چیست؟

(۲) آیا جایز است كه گفته شود ولی بر نبی أفضل‌تر است؟

(۳) كرامات اولیاء چیست؟ دلیل بر جواز آن بیاورید.