مشکلات:
بهشت و نعمتهای آن به سادگی بدست نمیآید پای از مشکلات و سختی و مصیبتها نصیب شده که جز با عبور از آن به بهشت نمیتوان رسید، راه طولانی و دشوار، و پر از موانع و خستگی که مؤمن باید از همۀ اینها عبور کند امتحان شکست و پیروزی با خواری و فروتنی همراه است اما این خواری و فروتنی موجب عزت و پیروزی میشود، و خداوند سبحان هرگاه بخواهد بنده ای را عزت و سر بلندی ببخشد اولا او را میشکند و آنگاه پیشرفت و ترقی او به سوی عزت و سر بلندی به اندازۀ تواضع و فروتنی و شکستگی او در برابر پروردگار (و به اندازۀ تسلیم و خوشنودی او به قضا و قدر امتحان خداوند) است، خداوند برای بندگان خودش در بهشت قصرها و نعمتهای مهیا کرده است که با عمل نمیتوانند آنرا بدست آورند، قیمت آن مجموعه ای از امتحانات سخت و دشوار و تحمل مشکلات و مصیبتها در کورۀ آزمایشات دنیاست لذا خداوند حکیم و منان و مهربان اسبابی را برایش فراهم میکند که او را به آن قصرها و نعمتها برساند و این اسباب همین امتحانات الهی و تحمل سختی و مصیبتها و مشکلات (در راه دین و عقیده و نشر اسلام) است، آری اینگونه امتحانات بدین جهت است تا اینکه باطن انسان که از دیگران پنهان است را پاک و تصفیه کند و حقایق پنهان را ظاهر و آشکار گرداند، پس به آنچه خداوند برای شما مقدر فرموده راضی و خوشنود و در برابر اوامر و قضا و قدرش یکسره تسلیم باشید، یکی از علمای سلف میفرماید:
اگر مشکلات و سختیها نبود ما در آخرت مفلس و فقیر به میدان محشر وارد میشدیم، زندگی دنیا همیشه به یک حالت باقی نمیماند، همیشه در گردش و حرکت است، شکست و پیروزی عزت و ذلت، بیماری و تندرستی، دارایی و ناداری همه اینها جزو تقدیر خداوند و سر نوشت انسان است و بر همه باید بگذرد، پس فرصت را غنیمت بشمارید، و از نعمتهای که دارید برای آخرت خود ذخیره کنید و توشه جمع کنید و بدانید که هر کس دنیا و لذتهای دنیا را برگزیند دین و دنیایش را خراب کرده است.