رکن اول: شهادتین
شهادتین در دین چه مقام و منزلتی دارد؟
بنده جز با شهادتین به دین اسلام مشرّف نمیشود.
خداوند میفرماید:
﴿إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ﴾[النور: ۶۲ ].
«مؤمنان واقعی کسانی هستند که به خدا و پیغمبرش ایمان دارند».
و پیامبرجمیفرماید: «اُمرت أن أقاتل الناس حتی يشهدوا أن لا إله إلا الله وأن محمداً عبده ورسوله...» [۲۲]الحدیث.
«از جانب خداوند به من امر شده است تا زمانی که مردم به یگانگی الله و به حقانیت رسالت محمد شهادت ندهند و نماز را اقامه نکنند و زکات ندهند، با آنان جهاد کنم».
***
دلیل اینکه به یگانگی و وحدانیت الله شهادت داده میشود، چیست؟
دلیل آن، سخن خداوند است که میفرماید: ﴿شَهِدَ ٱللَّهُ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَأُوْلُواْ ٱلۡعِلۡمِ قَآئِمَۢا بِٱلۡقِسۡطِۚ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ ١٨﴾[آل عمران: ۱۸].
«خدا که همواره به عدل قیام دارد گواهى مىدهد که جز او هیچ معبودى نیست و فرشتگان [او] و دانشوران [نیز گواهى مىدهند که] جز او که توانا و حکیم است هیچ معبودى نیست».
﴿فَٱعۡلَمۡ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ﴾[محمد: ۱۹].
«بدان که قطعاً هیچ معبودی جز الله وجود ندارد».
﴿وَمَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّا ٱللَّهُۚ﴾[آل عمران: ۶۲].
«و هیچ معبودی جز خداوند یگانه نیست».
﴿مَا ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ مِن وَلَدٖ وَمَا كَانَ مَعَهُۥ مِنۡ إِلَٰهٍۚ﴾[المؤمنون: ۹۱].
«خداوند نه فرزندی برای خود برگرفته است و نه خدایی با او (انباز) بوده است».
﴿قُل لَّوۡ كَانَ مَعَهُۥٓ ءَالِهَةٞ كَمَا يَقُولُونَ إِذٗا لَّٱبۡتَغَوۡاْ إِلَىٰ ذِي ٱلۡعَرۡشِ سَبِيلٗا ٤٢﴾[الإسراء:۴۲].
«(ای پیغمبر! به مشرکان) بگو: اگر با خداوند (جهان) آن چنان که میپندارند، خدایانی (در گستره هستی) بودند، در آن صورت حتماً در صدد جستن راهى به سوى [خداوند،] صاحب عرش، برمىآمدند».
***
شهادت «لا اله الا الله» به چه معناست؟
به معنی نفی هرگونه عبادت برای هر آنچه غیر خداست و اثبات آن برای خداوند یگانه.یعنی همان گونه که در مالکیتش شریکی ندارد، در عبادت هم شریک نداشته باشد.
خداوند میفرماید:
﴿ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ هُوَ ٱلۡبَٰطِلُ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡكَبِيرُ ٦٢﴾[الحج: ۶۲].
«[آرى،] این بدان سبب است که الله خود حق است و آنچه به جاى او مىخوانند آن باطل است، و این خداست که والا و بزرگ است».
[۲۲] بخاری ۱/۱۱- مسلم ۱/۳۹- ابوداود ۳/۴۴ - نسائی ۸/۱۰۹- ابن ماجه ۲/۱۲۹۵ رقم ۳۹۲۷- ۳۹۲۹ - احمد۴/۸ - دارمی۲/۱۳۷.