مرتبه‌ی دوم: ایمان
چرا ایمان را هنگام تفصیل با ارکان شش‌گانه‌ای معرفی می‌کنند؟
به دلیل حدیث پیامبر جآنگاه که جبرئیل به ایشان گفت: مرا از ایمان خبر ده. گفتند:
«أن تؤمن بالله وملائكته وكتبه ورسله واليوم الآخر وتؤمن بالقدر خيره وشره» [۴۶].
«ایمان یعنی اینکه به خداوند و ملائکه و کتاب‌های آسمانی و رسولان الهی و روز رستاخیز و همچنین به خیر و شر قدر ایمان بیاوری. [در این حدیث به شش رکن ایمان اشاره شده است، که در تعریف ایمان آورده می‌شود]».
***
دلیل این سخن [تفصیل ایمان با ارکان ششگانه] از قرآن کدام است؟
دلیل فرموده حق‌تعالی است که: ﴿۞لَّيۡسَ ٱلۡبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ قِبَلَ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ وَٱلۡكِتَٰبِ وَٱلنَّبِيِّۧنَ﴾[البقرة:۱۷۷].
«این که (به هنگام نماز) چهره‌هایتان را به جانب مشرق و مغرب کنید، نیکی (تنها همین) نیست (و یا ذاتاً روکردن به خاور و باختر، نیکی بشمار نمی‌آید). بلکه نیکی (کردار) کسی است که به خدا و روز واپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیغمبران ایمان آورده باشد».
و می‌فرماید: ﴿إِنَّا كُلَّ شَيۡءٍ خَلَقۡنَٰهُ بِقَدَرٖ ٤٩﴾[القمر: ۴۹].
«ما هر چیزی را به اندازه‌ی لازم و از روی حساب و نظام آفریده‌ایم».
ان‌شاءالله دلایل مفصل هرکدام را جداگانه بیان می‌کنیم.
[۴۶] حدیث جبرئیل (متفق‌علیه) تخریج آن گذشت.