اصلی از اصول اهل سنت: امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر بر چه کسی واجب است و مراتب آن چیست؟
خداوند میفرماید: ﴿وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةٞ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَيۡرِ وَيَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ١٠٤﴾[آل عمران: ۱۰۴].
«باید از میان شما گروهى [مردم را] به نیکى دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتى بازدارند و آنان همان رستگارانند».
و پیامبر جنیز فرمودهاند: «من رأی منكم منكراً فليغيره بيده فإن لم يستطع فبلسانه فإن لم يستطع فبقلبه وذلك أضعف الإيمان» [۵۱۰].
«هرکس از شما که منکری را مشاهده نمود، بر او واجب است که با دست از آن جلوگیری کند. اگر با دست نتوانست، با زبان آن را انکار نماید و اگر با زبان نتوانست، با قلب از آن بیزاری نماید، که این ضعیفترین درجهی ایمان است».
در این زمینه آیات قرآن و احادیث رسول الله جفراوانند و به شمار نمیآیند و بر این امر دلالت دارند که امر به معروف و نهی از منکر بر تمام آن کسانی که آن امر یا منکر را مشاهده میکنند، واجب است و از آنها ساقط نمیشود مگر اینکه دیگران اقدام به این امر نمایند. و هر قدر که بندهای بر امری آگاهتر و تواناتر باشد، امر به معروف و نهی از منکر بر او واجبتر و لازمتر است. و در هنگام نزول عذاب،تنها کسانی که از منکرات نهی نمودهاند، از عذاب در امان میمانند.
[۵۱۰] مسلم ۱/۵۰- ابوداود ۴/۱۲۳رقم ۴۳۴۰- ترمذی۴/۴۶۹ رقم ۲۱۷۲-نسائی ۸/۱۱ - ابن ماجه ۲/۱۳۳۰ رقم ۴۰۱۳- احمد۳/۱۰ و ۲۰.