گامی بسوی حقیقت

فهرست کتاب

بداء

بداء

بداء در اصطلاح‌ یعنی‌ تغییر ناگهانی‌ در مسیر از قبل‌ تعیین‌ شده‌ و یا به‌ عبارتی‌ یعنی‌ پیشامد. اکثریت‌ قریب‌ به‌ اتفاق شیعیان‌ معنی‌ بداء را نمی‌دانند، در حالی که‌ بارها در دعاهایشان‌ آن‌ را تکرار می‌کنند، مخصوصاً در دعاهایی‌ که‌ هنگام ‌زیارت‌ قبور امام‌ دهم‌ علی‌ نقی‌ و امام‌ یازدهم‌ حسن‌ عسکری‌ می‌خوانند، می‌گویند: «السلام‌ علیكما یا من‌ بدالله فیكما». یعنی:‌ «که‌ سلام‌ بر شما ای‌ کسانی‌ که‌ خداوند در مورد شما مرتکب‌ بداء شد» [۷۵].

انگیزه‌ شیعیان‌ از این‌ دعا این‌ است‌ که‌ بر طبق‌ عقیده‌ شیعه‌ امامت‌ از پدر به‌ فرزند ارشد منتقل‌ می‌شود. اما هنگامی که ‌اسماعیل‌ فرزند ارشد امام‌ جعفر صادق وفات‌ یافت‌ یافت‌، بناچار امامت‌ به‌ موسی‌ بن‌ جعفر فرزند کوچک‌ جعفر صادق انتقال‌ یافت‌. این‌ تغییر در مسیر امامت‌ که‌ بنا به‌ اعتقاد شیعه‌ منصب‌ خداوندی‌ است‌ و رأی‌ مردم‌ در آن‌ تأثیری‌ ندارد را بداء نامیده‌اند و می‌گویند خداوند در مقابل‌ پیشامد و حادثه‌ غیر مترقببه‌ای‌ قرار گرفت‌ و حکمی‌ جاری‌ کرد که‌ با حکم ‌قبلی‌ متفاوت‌ بود. از همینجا میان‌ شیعیان‌ اختلاف‌ افتاد و باعث‌ گروه‌ بندی‌هایی‌ منجمله‌ بوجود آمدن‌ گروهی‌ بنام ‌اسماعیلیه‌ در صفوف‌ شیعیان‌ شد. متأسفانه‌ علماء و آخوندهای‌ شیعه‌ با اینکه‌ می‌دانند این‌ نسبت‌ها به‌ خداوند باطل‌ و نارواست‌ و به‌ جای‌ اینکه‌ در جهت‌ حذف‌ نسبت‌ «نعوذبالله» جهالت‌ و ممادانی‌ و ناقص‌ جلوه‌ دادن‌ علم‌ و حکمت‌ ذات‌ باری‌ تعالی‌ از اصول‌ عقائد شیعه‌ اقدام‌ کنند، شرمسارانه‌ می‌کوشند تا از این‌ مسئله‌ فرار کنند. مسلمان‌ واقعی‌ معتقد است‌ که‌ خداوند آگاه‌ و خبیر و عالم‌ الغیب‌ است‌ و آنچه‌ را که‌ در آینده‌ روی‌ می‌دهد، می‌داند و هیچ‌ امری‌ بدون‌ درخواست‌ و اراده‌ خداوند واقع‌ نخواهد شد. شکی‌ نیست‌ که‌ آگاه‌ بودن‌ خداوند از آنچه‌ در آینده‌ روی‌ می‌دهد با اندیشه‌ بداء در تضاد است‌. نکته‌ قابل‌ توجه‌ و تناقض‌ عجیب‌ این‌ است‌ که‌ شیعیان‌ می‌گویند امامانشان‌ هر آنچه‌ که‌ پیش‌ آمده‌ و هر آنچه‌ را که‌ پیش‌ بیاید می‌دانند، اما بخداوند نسبت‌ می‌دهند که‌ از آنچه‌ در آینده‌ واقع‌ می‌شود بی‌‌خبر و ناآگاه‌است!.

[۷۵] در کتب‌ شیعه‌ از جمله‌ در مفاتیح‌ الجنان‌ ص‌۲۹۲ این‌ دعا آمده‌ است.