صندوق پس انداز و سرمایههای جاویدان برای میّت و بازماندگان
یکی از محسّنات و مزایای اسلام و دستورات آن در مورد گذشت و سهلگیریاش با مردم این است که هرگاه چیز مضری را حرام کرده باشد، در مقابل آن، چیز دیگری را که بهتر و مفیدتر از آن است، حلال نموده که جای آن را پر میکند و موجب بینیازی از آن میگردد.
ابن قیم/این موضوع را به نحو احسن چنین بیان میکند: «خداوند بخت آزمایی با تیر (از لام) را حرام نموده، و در مقابل نماز و دعای استخاره را به منظور انتخاب مصلحت به مسلمانان بخشیده است؛ ربا را حرام کرده ولی در عوض تجارت پرسود را مباح گردانیده است؛ قمار در اسلام حرام است اما در مقابل شرطبندی در مسابقات سودمند و مفید مانند: اسب و شتردوانی و تیراندازی حلال است؛ پوشیدن لباس ابریشم برای مرد حرام و در عوض انواع لباسهای پشمی، کتانی و پنبهای برایش حلال است؛ زنا و لواط در اسلام حرام میباشند ولی در مقابل ازدواج حلال را به مسلمانان سفارش کرده است، روزیهای ناپاک، آلوده و زیانآور حرام، ولی روزیهای پاکیزه و مفید حلال است...
اگر با دقت، تمام احکام و دستورات اسلام را مورد بررسی قرار دهیم، میبینیم که هرگاه خداوند با تحریم امر مضری برای انسان تنگنایی به وجود آورده باشد، در مقابل با حلال نمودن چیزی بهتر از آن، گشایش بیشتری برای او به وجود آورده است، خداوند متعال نمیخواهد بشر را در گمراهی، مضیقه و ناراحتی قرار دهد، بلکه ارادۀ او همیشه بر خیر و برکت و رحمت و گشایش بر بندگانش میباشد.» [۹۲]
بنابراین، هرگاه ما چیزی را حرام و یا ممنوع داشتیم، باید نسبت به جایگزین آن به مانند و یا بهتر از آن، مردم را راهنمایی و ارشاد کنیم.
از این رو ما مردم را از هزینه کردن پول در مراسم عزاء برای ضیافت و میهمانی منع میکنیم، و به عوض آن راهکارهای بسیار مفید و ارزندهای را در فراروی آنها میگذاریم.
و به عوض اینک یک وعده شکمهای مردم را سیر کنند و یک لذت آنی و فانی و زودگذر را تجربه کنند، و با این کار خانوادههای میت به مشقت مادی و جسمانی و روحی و روانی بیافتند، و برای سیر کردن شکم مردم در یک وعده یا دو وعده به مشقت و محنت و سختی و دشواری وادار گردند، ما در اینجا «صندوق پس انداز» و «سرمایههای جاویدانی» را برای آنها معرفی میکنیم که همۀ آنها را از این محنتها و رنجها، رهایی خواهد داد. باشد که با این کارها، رضایت خدا و رسول خدا را بدست آورند و گامی مؤثر در راستای پیشبرد اهداف ناب اسلامی، شرعی، نبوی، الهی و قرآنی بردارند، و موجبات رضایت بندگان خدا را نیز فراهم آورند.
[۹۲] اعلام الموقعین، ج ۲، ص ۱۱۱