نگاهی به احکام کفاره ها

فهرست کتاب

۱- حکم مردی که در حال حیض با همسر خود نزدیکی جنسی می‌کند

۱- حکم مردی که در حال حیض با همسر خود نزدیکی جنسی می‌کند

اگر سوال شود: مردی که با زن خود که در عادت ماهانه می‌باشد نزدیکی جنسی کند چه حکمی دارد؟ می‌توان حکم آن را از جنبه‌های مختلف بررسی نمود از آن جمله:

الف: ممکن است مرد بدون مانع و حایلی و به صورت مستقیم با همسرِ خود که در حیض می‌باشد جماع کند، در این حالت با اجماع علما چنین عملی حرام می‌باشد، به دلیل این فرمودۀ خداوند که می‌فرماید:

﴿وَيَسۡ‍َٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡمَحِيضِۖ قُلۡ هُوَ أَذٗى فَٱعۡتَزِلُواْ ٱلنِّسَآءَ فِي ٱلۡمَحِيضِ وَلَا تَقۡرَبُوهُنَّ حَتَّىٰ يَطۡهُرۡنَۖ فَإِذَا تَطَهَّرۡنَ فَأۡتُوهُنَّ مِنۡ حَيۡثُ أَمَرَكُمُ ٱللَّهُۚ...[البقرة:۲۲۲].

«و از تو دربارۀ حیض (عادت ماهانه زنان) می‌پرسند، بگو: آن پلید و زیانبار است، پس در حالت قاعدگی از زنان کناره گیری کنید، و با آن‌ها نزدیکی نکنید؛ تا پاک شوند. پس هنگامی که پاک شدند و غسل کردند، از همان جا که خداوند به شما فرمان داده، با آن‌ها آمیزش کنید».

آری، این است همان عملی که دارای کفّاره می‌باشد، -با خواست خداوند– بعداً دربارۀ آن توضیح خواهیم داد.

ب: ممکن است مرد با پوشاندن بدن و عورت همسر خود که در حیض می‌باشد، با او بدون عمل مقاربت، تماس حاصل کند و متلذذ شود، این صورت با استناد به روایات نقل‌شده و با اتفاق علما جایز و مباح می‌باشد.

ج: صورت سوم به این شکل است که مرد از ناف به بالا بدون پوشاندن آن، با همسر خود تماس حاصل کند، استفاده از این صورت میان علما اختلاف است، در مذهب امام مالک و امام شافعی و امام ابوحنیفه چنین تماسی حرام می‌باشد. ولی امام احمد آن را عملی مباح و جایز دانسته است و به این قسمت از آیۀ صفحۀ قبل استناد کرده است که می‌فرماید:

﴿فَٱعۡتَزِلُواْ ٱلنِّسَآءَ فِي ٱلۡمَحِيضِ[البقرة: ۲۲۲].

و گفته است: واژۀ «ٱلۡمَحِيضِ» در این آیه، اسمی است برای محل حیض که همان فرج زن باشد. همچنین استناد کرده است به این روایت که پیامبرج فرموده است: «إِصْنَعُوا كُلَّ شَيْءٍ إِلَّا النِّكَاحَ»[۴۳]؛ «با همسران خود (که در حال حیض می‌باشند) به جز نکاح و جماع، هر کاری که می‌خواهید انجام دهید».

البته نظر امام احمد صحیح است، امّا با این شرط که مرد از هر نوع حیله و نیرنگی پرهیز کند و قادر به کنترل آرزوی شهوانی خود باشد، زیرا اگر نتواند جلو حیله و احساسات جنسی و آرزوی شهوانی خود را بگیرد، به گونه‌ای که بیم آن برود در چنین حالتی مرتکب امر حرامی همچون جماع با همسر خود گردد، مسلماً اینگونه تماس و برخورد با او که در حالت حیض قرار گرفته است، جایز نمی‌باشد.

بخاری از حضرت عایشهل روایت کرده است که گفته است: «وقتی که یکی از ما: همسران پیامبر ج در حالت حیض قرار داشت هرگاه نوبت همخوابگی حضرت ج با او می‌شد، دستور می‌فرمود تا بدن و عورتِ خود را بپوشاند، سپس در کنار او قرار می‌گرفت و همخواب می‌شد». پس کدام فرد از شما بر احساسات نفسانی و شهوانی خود مسلط و قادر به کنترل آن می‌باشد، آن طوری که پیامبر اکرم ج قادر بوده است؟»[۴۴]

[۴۳] به روایت مسلم از أنس، حدیث شمارۀ: ۳۰۲. [۴۴] صحیح سنن ابی داود، ج: ۱، ص: ۵۱.