توحیدی که به آن امر شده است

توحیدی که به آن امر شده است، دارای دو بخش است:

الف) اعتقادی ب) عملی و رفتاری

به عبارت دیگر توحید کامل دارای دو بخش جدایی‌ناپذیر است. بخشی از آن مربوط به شناخت خدا، اثبات وجود او و اعتقاد به آن است و بخش دیگر مربوط به طلب خدا، قصد به او رسیدن و اراده‌ی او را کردن است.

در واقع ایمان هیچ شخصی نزد خداوند مقبول نیست مگر این که هم در علم و اعتقاد، خدا را تنها بداند و ایمان داشته باشدکه خداوند در ذات و صفات و افعال یگانه است و شریک و مشابه و فرزند ندارد و فرزند کسی هم نیست.

و هم در قصد و عمل نیز خدا را تنها بداند. یعنی تنها او را شایسته‌ی عبادت کامل و اطاعت بی‌چون و چرا دانسته و فقط در برابر او اظهار ذلّت کرده و توبه و ندامت و توکل و ترس و امید را فقط برای خدا انجام دهد.

بخش اول‌توحید، همان است‌که به روشنی و وضوح در سوره «اخلاص»، ابتدای سوره «آل‌عمران»، اول سوره‌ «طه»، اول سوره سجده، اول سوره‌ «حدید» و انت‌های سوره‌ «حشر» و... بیان شده است.

و بخش دوم توحید نیز همان است که در سوره‌‌های زیر بیان شده و کاملاً مورد تأکید قرار گرفته است: سوره «کافرون»، کل سوره «انعام»، ابتدای سوره «اعراف» و انت‌های همین سوره ابتدای سوره «یونس» و اواسط و آخر همین سوره و ابتدا و انت‌های سوره «زمر».

البته در اغلب سوره‌‌های قرآن به آن اشاره شده است و امام ابن‌قیم می‌فرماید که تمامی سوره‌‌های قرآن در برگیرنده‌ی این دو نوع توحید هستند.

بسیاری‌ از نویسندگان جدید وقدیم نوع اوّلِ توحید را«توحید ربوبیت» و نوع دوم آن را «توحید الاهیت» یا «الوهیت» نامیده‌اند.

ای خواننده‌ی گرامی، من (مؤلف) تو را نیازمند این می‌دانم که معنی این دو اصطلاح در پرتو نور بیشتری از علم و دانش قرار گیرد و تو دلیلی روشن از پروردگار خود داشته و در دین خود دارای بینش باشی تا آنان‌که گمراه می‌شوند با آگاهی و حجّت بوده و آنان که راه حقّ را می‌پذیرند باآگاهی و دلیل آشکار باشد.

اکنون با تفصیل بیشتر بدانیم‌که معنی‌توحید ربوبیت و توحید الوهیت چیست؟