نگرشی بر منزلت صحابه رضی الله عنهم از دیدگاه مفسران شیعه

منافقان سنخیتی با مسلمانان ندارد

خداوند قول منافقان را که به مسلمانان می‌گفتند ما از شمایم تکذیب فرمود و بیان نمود که آن‌ها فرقه جداگانه‌ای هستند و بعضی از جنس بعضی دیگرند، سنخیت با مسلمانان ندارند به دلیل آن که امر به کفر و معاصی و قبائح عقلیه می‌کنند و نهی از ایمان و اطاعت و مصالح عامه می‌کنند و قبض ید دارند یعنی بخیل و ممسک و لئیمند و غافل از ذکر خدایند لذا خداوند هم آن‌ها را از فضل و رحمت رحیمیه خود محروم فرموده یعنی آن‌ها خدا را در دار دنیا فراموش نمودند و از او اطاعت ننمودند پس خدا آن‌ها را در آخرت فراموش نمود یعنی برای آن‌ها از ثواب او نصیبی حاصل نشد پس فراموش شدگان از هر خیر گشتند همچنین اطاعت خدا را ترک کردند پس خدا آن‌ها را ترک کرد یعنی آن‌ها را به حال خودشان وا گذاشت چرا که آن‌ها در تمرد کاملند و از دائره خیر بیرونند و خداوند به آن‌ها و کفار ظاهری وعده آتش جهنم داد. و همان آتش برای آن‌ها از جهت عقاب و جزاء کافی است و دیگر احتیاج به عذاب دنیوی ندارند و آن‌ها را از رحمت خود دور فرموده است و آنان را در نظر مسلمان و کافر خوار نموده است و برای آن‌ها عذابی دردناک در آخرت است که به سر آن‌ها رحل اقامت افکند و منفک نمی‌شود چون در دنیا همیشه متزلزل و متحیر و از دو طرف رانده‌اند و در آخرت مخلد در جهنمند خداوند حال منافقان را مانند قوم نوح، عاد، ثمود، شعیب و لوط می‌داند و بیان می‌کند که با وجود اینکه به مراتب آن‌ها از شما قویتر بودند و اقوام و اولادشان بیشتر بود پس چندی از لذائذ دنیا بهره مند شدند شما هم مانند آن‌ها بهره مند شدید و در معاصی آن‌ها که وارد شدند وارد شدید ولی این‌ها موقت و مشوب به زحمت و کدورت بود و نتیجه‌ای برای آن‌ها نداشت جزو زر و بال و بالاخره همه را گذاردند و به حسرت رفتند و معذب به عذاب ابد شدند و اگر عمل خیری هم از آن‌ها سر زده بود مانند اعمال شما باطل و بی‌ثمر می‌شد چون با کفر و نفاق عملی قبول نمی‌شود پس سرمایه عمر را از دست داده‌اند و از این تجارت جز خسارت نبردند و شما هم نخواهید برد.( تفسیر روان جاوید، ج۲، ص ۸۱۱-۸۱۰.)