سیزدهم: مدت غیبت او چقدر است؟
از جمله نشانههای اضطراب و آشفتگی در مورد مهدی، اختلاف زیاد در مورد مدت غیبت او است. از علی بن ابی طالب نقل شده که گفت: «مهدی غیبت و حیرتی دارد، که گروهی به این وسیله گمراه و گروهی هدایت میشوند، وقتی که سؤال شد چه مدت در حیرت است؟ گفت: شش روز یا شش ماه یا شش سال» [۷۲].
این روایت در نگاه اول برای آرام کردن درونهای مشوش و برای ضمانت اموالی که به نایبان مهدی سپرده شده بود، قابل قبول است، ولی وقتی که این مدت سپری شد و شش روز و شش ماه و شش سال به پایان رسید و هیچ خبری نشد، روایت دوم آمد که: مدت غیبت او ۲۸ سال است همچنانکه موسی ۲۸ سال از قومش غایب بود [۷۳].
و در روایت دیگری آمده که مدت غیبتش مانند دوران حیرت بنی اسرائیل ۴۰ سال است [۷۴].
در روایت دیگری از ابوعبدالله ؛ نقل شده که گفت: فاصله بین آمدن قائم و کشتن نفس زکیه [۷۵]بیشتر از ۱۵ شبانه روز نیست [۷۶]یعنی سال ۱۴۵ هجری.
محمد صدر در مورد این خبر میگوید: این خبر قاتل اعتماد است و از لحاظ تاریخی قابل اثبات است - طبق روش این کتاب - مفید در الارشاد از ثعلبه بن میمون از شعیب حداد از صالح بن میثم جمال روایت کرده و این راویان همگی قابل اطمینانند [۷۷].
وقتی که طبق روایت قبل نیز ظهور نکرد، این روایت از ابوعبدالله آمد که گفت: ای ثابت خداوند مدت این امر را هفتاد سال قرار داده است وقتی که امام حسین کشته شد، خداوند از اهل زمین خشمگین شد و آن را ۱۴۰ سال به تاخیر انداخت. گفت: به شما میگویم که او ۱۴۰ سال بعد ظهور خواهد کرد. و خداوند بعد از آن وقت دیگری را برای ما قرار نداده است [۷۸] [۷۹].
سپس روایت دیگری میآید که تمامی روایتهای قبل را تکذیب میکند. از ابوعبدالله جعفر صادقه روایت شده که گفت: کسانی که وقت ظهور را مشخص میکنند، دروغگو هستند. ما اهل بیت برای ظهور تعیین وقت نمیکنیم [۸۰]. پس از این روایت معلوم میشود که تمام اوقاتی که برای ظهور تعیین شده بودند، دروغ هستند.
روایت دومی از ابوعبدالله آمده که گفت: کسی که برای مهدی ما وقت تعیین کند در علم خداوند به او شرک ورزیده است [۸۱].
چگونه میتوان از این روایتهای پریشان و مشوش برون رفت؟
برای برون رفت از تمامی این روایات، روایتی از ابوجعفر ذکر شده که تمامی اشکالها را قطع میکند، که میگوید: وقتی که چيزى گفتيم و مطابق آن رخ داد، بگوييد خدا راست گفته، و اگر مطابق آن رخ نداد، بگوييد: خدا راست گفته كه در اين حال خداوند دوبار به شما اجر مىدهد [۸۲]. و متأسفانه این روایتها مورد قبول واقع شده است.
از ابوالحسن ؛روایت شده که گفت: شیعیان به مدت ۲۰۰ سال در امنیت و آسایش زندگی میکنند [۸۳]. ولی این آرزویی بیش نبود که تحقق نیافت!!
آیت الله محمد آصف محسنی میگوید: وقتی ما جدای از آن نه سال که در بعضی روایات آمده، عمر امام زمان را بعد از ظهور ۴۰ سال فرض کنیم، این امر عجیبی نیست چرا که انتظار بیش از هزار سال و شاید هزاران سال برای ظهورش در مدت کمی طول بکشد، و این برای افراد یک عصر عجیب و غریب است و اگر خواننده به جواب آن پی برد خواهشمندم که آن را به مولف نیازمند به این فرضیه حیات است، و هر آنچه که گفته شده و دیده شده غوغا و سروصدایی بیش نیست [۸۴].
[۷۲] الکافی، کلینی، ۱/۳۳۸. [۷۳] اثبات الهداة ۳/۴۵۹، ۴۷۱؛ بحار الانوار، ۵۱/۲۱۶. [۷۴] بحار الانوار، ۵۲/۲؛ الغیبة، طوسی، ۲۵۴. [۷۵] – نفس زكيه: محمد بن عبدالله بن حسن بن حسن بن علي بن ابيطالب سو او مشهورترين شخص است كه گفته شده مهدى است. [۷۶] الارشاد، مفید، ۲/۳۷۴؛ الغیبة، طوسی، ص۴۴۵. [۷۷] تاریخ ما بعد الظهور، ص۱۸۵. [۷۸] الکافی، کلینی، ۱/۳۶۸. [۷۹] این روایت آنچه را که شیعه میگویند نقض میکند که خروج امام حسین همچنانکه شیعه میگوید در اصل به امر خداوند بوده است؟!! و اينكه نمیميرد بجز با اراده و اختیار خود. پس تأمل كن. [۸۰] الکافی، کلینی، ۱/۳۶۸. [۸۱] بحار الانوار، ۵۳/۳. [۸۲] الکافی، کلینی، ۱/۳۶۹؛ الغیبة، نعمانی، ص۳۰۵، بحار الانوار، ۵۲/۱۱۸. [۸۳] الکافی، کلینی، ۱/۳۶۹؛ الغیبة، نعمانی، ص۳۰۵؛ الغیبة، طوسی، ص۳۴۱. [۸۴] مشرعة بحار الانوار، ۲/۲۱۲-۲۱۳.