ملایکه الرحمن

فصل اول: مشهورترین ملائکه

پیامبر ج زمانی که برای ادای نماز شب بیدار می‎شدند معمولاً استفتاح نماز خویش را با این دعا که ذکر چند فرشته در آن آمده شروع می‎فرمودند:

«أللَّهُمَّ !رَبَّ جَبْرَائِيلَ وَمِيكَائِيلَ وَإِسْرَافِيلَ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ اهْدِنِي لِمَا اخْتُلِفَ فِيهِ مِنْ الْحَقِّ بِإِذْنِكَ إِنَّكَ تَهْدِي مَنْ تَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مسْتَقِيمٍ» . «خدایا! تویی پروردگار جبرئیل و میکائیل و اسرافیل، پدید آورنده‌ی آسمانها و زمین، آگاه به نهان و آشکار، تویی که بین بندگانت آن زمانی که با هم اختلاف پیدا می‎کنند قضاوت می‎کنی، به خواست خودت مرا در آنچه با هم در قضایای حق اختلاف می‎کنند هدایت نما، همانا تو هر که را بخواهی به راه راست هدایت می‎کنی».

نام این سه فرشته از زبان عبرانی گرفته شده و ابن جریر طبری از عکرمه نقل می‎کند که می‎گفت «جبر و میک و اسراف» بمعنای عبید (بندگان) و «ایل» یعنی الله، می‎باشد .

بهوتی در کتاب خود کشاف القناع در باب «احکامی که به فتوا تعلق دارد» پس از اینکه آداب یک مفتی را بیان می‎دارد، در پایان می‌نویسد: «شایسته است برای کسی که در دین فتوا می‌دهد در دعا کردن با این دعای صحیح حریص وکوشا با شد» و سپس همین دعا را ذکر می‌کند.

بدون شک از آنجاییکه استجابت این دعا، فتوای شخص مفتی را در مسائلی که در آن اختلاف وجود دارد را به حق نزدیکتر می‎کند به همان اندازه هر انسان مسلمان نیز نیازمند این دعا می‌باشد تا بتواند در بین شبهه‌ها چشمش را باز و عقلش را بیدار وآگاه سازد و به آنچه رضایت خدا و رسولش ج در آن است متمسک شود. آنطور که حافظ ابن کثیر از برخی از گذشتگان و سلف صالح نقل می‌کند‌ که می‎فرمودند: «إن الله يحب البصر النافذ عند ورود الشبهات والعقل الكامل عند حلول الشهوات» . «همانا خداوند چشمی که به هنگام آمدن شبهه‌ها (برای یافتن حق) باز شود و عقلی که به هنگام حلال گشتن آنچه برگرفته از شهوات و هوای نفس است (برای تشخیص حلال خداوند) کامل و بیدار گردد، را دوست می‎دارد».

البته دعا کردن رسول الله ج با این دعا در این وقت از شب که زمان نزول خداوند به آسمان دنیا و بهترین فرصت برای استجابت دعا است، دلیلی محکم برای اهمیت این مسأله یافتن حق به هنگام شبهه‎ها می‎باشد.