حضور ملائکه در میادین جنگ و یاری نمودن مؤمنین
﴿وَلَقَدۡ نَصَرَكُمُ ٱللَّهُ بِبَدۡرٖ وَأَنتُمۡ أَذِلَّةٞۖ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ١٢٣ إِذۡ تَقُولُ لِلۡمُؤۡمِنِينَ أَلَن يَكۡفِيَكُمۡ أَن يُمِدَّكُمۡ رَبُّكُم بِثَلَٰثَةِ ءَالَٰفٖ مِّنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ مُنزَلِينَ١٢٤ بَلَىٰٓۚ إِن تَصۡبِرُواْ وَتَتَّقُواْ وَيَأۡتُوكُم مِّن فَوۡرِهِمۡ هَٰذَا يُمۡدِدۡكُمۡ رَبُّكُم بِخَمۡسَةِ ءَالَٰفٖ مِّنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ مُسَوِّمِينَ١٢٥﴾[آل عمران: ۱۲۳-۱۲۵].
«خداوند شما را در بدر پیروز گردانید در حالی که شما ناچیز بودید، پس از خدا بترسید تا بتوانید شکر او را بجای آورید.آنگاه که تو به مؤمنان میگفتی: آیا برای شما کافی نیست که پروردگارتان با سه هزار از فرشتگانِ فرستاده یاریتان کرد؟ آری اگر صبر داشته باشید و پرهیزگاری کنید و اگر آنان هم اینک بر شما بتازند، پروردگارتان با پنج هزار فرشته‌ی یورشگر و نشانگذار، شما را یاری می‌کند».
امام بخاری در کتاب مغازی «باب شهود الملائكة بدراً» نقل می‌کند که:
«عَنْ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعٍ الزُّرَقِيِّ س «جَاءَ جِبْرِيلُ إِلَى النَّبِيِّ ج فَقَالَ: مَا تَعُدُّونَ أَهْلَ بَدْرٍ فِيكُمْ؟ قَالَ: مِنْ أَفْضَلِ الْمُسْلِمِينَ أَوْ كَلِمَةً نَحْوَهَا قَالَ: وَكَذَلِكَ مَنْ شَهِدَ بَدْرًا مِنَ الْمَلَائِكَةِ». «از رفاعه بن رافع زرقی س روایت است که جبرئیل به نزد پیامبر ج آمد و گفت: اهل بدر نزد شما چه مقام و منزلتی دارند؟ فرمودند: از بهترین مسلمانانند. جبرئیل گفت: و همچنین فرشتگانی که در جنگ بدر شرکت کردهاند».
«عَن بنِ عَبَّاسٍ بأَنَّ النَّبِيَّ ج قَالَ: «يَوْمَ بَدْرٍ هَذَا جِبْرِيلُ آخِذٌ بِرَأْسِ فَرَسِهِ عَلَيْهِ أَدَاةُ الْحَرْبِ». «از ابن عباس بروایت است که پیامبر ج در روز بدر فرمودند: این جبرئیل است که با لباس رزم آمده و افسار اسب خویش را به دست گرفته است».
«عَنْ الْبَرَاءِ س قَالَ، قَالَ النَّبِيُّ ج لِحَسَّانَ «اُهْجُهُمْ ـ أَوْ هَاجِهِمْ ـ وَجِبْرِيلُ مَعَكَ». «از براء بن عازب س روایت است که پیامبر ج خطاب به حسان فرمودند: «آنها را ذم و هجو نما ـ یا با اشعارت برآنها هجوم برـ جبرئیل تو را یاری می‌کند».
حال باید بدانیم حکمت اینکه ملائکه همراه پیامبر ج در جنگ شرکت میکردند، چیست؟در حالی که جبرئیل قادر بود با قسمتی از بال خود تمامی کفار را نابود کند.
جواب: هدف و حکمت این بود که مبارزه برای پیامبر ج و یارانش باشد و فرشتگان، امداد رسانان میدان جنگ باشند همان طوری که قوانین جنگی چنین است و این جهت رعایت قانون اسباب و مسببات میباشد و سنت خدا بر این است که فرشتگان الهی صرفاً جهت امداد رسانی پیامبر ج و یارانش باشند و در جنگ نیز طبق قوانین حاکم بر میدان جنگ با استفاده از ابزار جنگی با کفار جنگیدهاند و این همکاری جهت ثابت قدم ماندن مؤمنین و همراهی نمودن آنها و کشتن دشمنان خدا بوده است و خداوند میفرماید: ﴿وَمَا جَعَلَهُ ٱللَّهُ إِلَّا بُشۡرَىٰ لَكُمۡ وَلِتَطۡمَئِنَّ قُلُوبُكُم بِهِۦۗ وَمَا ٱلنَّصۡرُ إِلَّا مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَكِيمِ١٢٦ لِيَقۡطَعَ طَرَفٗا مِّنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَوۡ يَكۡبِتَهُمۡ فَيَنقَلِبُواْ خَآئِبِينَ١٢٧﴾[آل عمران: ۱۲۶-۱۲۷].
«خداوند یاری دادن شما را بوسیلهی فرشتگان قرار نداده مگر اینکه مژدهای برای شما و آرام بخشیدن به قلبهایتان باشد و پیروزی جز از جانب خداوند توانای دانا نیست، تا گروهی از کافران را نابود کند یا سرکوب و خوار نماید و با ناامیدی باز گردند».
فرشتگان همچنین مسلمین را در جنگ احزاب در سال پنجم هجری مساعدت نمودند.
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ جَآءَتۡكُمۡ جُنُودٞ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِيحٗا وَجُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرًا٩﴾[الأحزاب: ۹].
«ای مؤمنان! بیاد آورید نعمت خدای را در حق خودتان، آن گاه که لشکرها به سراغ شما آمدند ولی ما تند بادی را بر آنان فرستادیم و لشکرهایی را بسویشان روانه کردیم که شما آنان را نمیدیدید و خداوند میدید کارهایی را که انجام می‌دادید».
﴿وَجُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَا﴾همان فرشتگان بودند که ترس و وحشت را در قلوب مشرکین انداختند.