جزء نوزدهم
١- صحنههایی از قیامت، بیان خطرِ دوستان ناباب. پس قبل از این که انگشت ندامت را بگزی، مواظب باش!.
٢- ذکر برخی مثالها از هلاکت امتهای تکذیب کننده، توسط الله ـ، و انگشت اشاره به کفار قریش؛ که اگر بر باورتان پافشاری کنید، عاقبت شما هم اینچنین خواهد بود.
٣- استدلال به برخی از مخلوقات جهت اثبات یگانگیِ الله أ در آفرینش. پس به کتاب آفرینش بنگر که ایمانت افزون میگردد.
٤- وقتی ویژگیهای عباد الرحمان را در آخر سورهی فرقان میخوانی، به چه میاندیشی؟ آیا عزم خویش را جزم کردهای که مزیّن به صفات آنان شوی؟
٥- ابتدای سورهی شعرا با دلداری به رسول الله ج در مقابل رنجی که از رویگردانی قومش میکشید، آغاز میشود.
٦- این سوره چندین داستان بیان میدارد که همگی برای تثبیت رسول الله ج میباشد. به همین منظور تمام داستانها با این فرمودهی الهی پایان مییابد: ﴿وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ٩﴾ [الشعراء: ٩] یعنی: «و بدون شک پروردگار تو بسیار چیره و بینهایت مهربان است». لیکن بسیاری از مشرکین ایمان نمیآورند. الله متعال هم غالب و قادر است که بر آنان عذاب فرو فرستد و او بر پیامبرانش بینهایت مهربان است. پس آنان را بر دشمنانشان یاری نمود.
٧- در داستان موسی ÷ قدرتِ اعتماد بر الله أ در سختترین شرایط، آشکار میگردد. ﴿قَالَ كَلَّآۖ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهۡدِينِ٦٢﴾ [الشعراء: ٦٢]. یعنی: «(موسی) گفت: هرگز! قطعاً آفریدگارِ من، با من است؛ خیلی زود رهنمودم میکند». واقعاً چه یقین بالایی!.
٨- قلب سالم آن است که صاحبش را در روز قیامت سود بخشد. آیا دلهایمان را شکافتهایم که سالماند یا نه؟
٩- وقتی نوح ÷ قومش را امر به معروف و نهی از منکر نمود، او را به اخراج و رجم تهدید کردند! و ما امروزه با سخنی زودگذر مورد اذیت و آزار قرار میگیرم؛ فرقِ میان این دو چه بسیار است.
١٠- هود ÷ نعمتهایی را برای قومش یادآور شد و گفت: سپاس و شکرگزاریِ (جواب) این نعمتها، تقوا و پرهیزگاری است.
١١- در داستان پیامبر الهی، صالح ÷ بیدارباشی است بر اینکه نباید از اسرافکاران و مفسدین اطاعت کرد. مبادا که تو را بفریبند و به فتنه اندازند.
١٢- خطر جدیِ موافقت یا راضی بودن به منکر؛ حتی اگر صورت هم نگیرد!. ببین سرانجام زنِ لوط ÷ چه شد.
١٣- الله را آنگونه عبادت کن که گویا او را میبینی، اگر تو او را نمیبینی، او که نظارهگر توست، در داستان شعیب ÷ و پایانِ سورهی شعراء جلوه میکند: ﴿ٱلَّذِي يَرَىٰكَ حِينَ تَقُومُ٢١٨﴾ [الشعراء: ٢١٨].
یعنی: «معبودی که چون برمیخیزی تو را میبیند».
١٤- این سوره با اشاره به شأن و منزلت قرآن کریم و امر به دعوت به سوی الله أ خاتمه مییابد.
١٥- ابتدای سورهی نمل میگوید: قرآن برای کسی که چندین صفت در او یافته شود، هدایت و مژده است. پس آنها را پیدا کن.
١٦- در داستان موسی با فرعون، بازتابِ تکبر و ظلم در انکارِ آیات الله أ، روشن میگردد.
١٧- در امانتداریِ هُدهُد و حرص او بر توحید، و از خود بیخود نشدن در مقابل نعمتهای دنیا که در نزد کفار دید؛ اندیشه کن؛ لذا توحید چیزی است که حیوانات بر اساس آن آفریده شدهاند؛ چه برسد به انسانهای مکلَّف.
١٨- داستان سلیمان ÷ و سبأ بیان میدارند که چگونه پادشاهی و قدرت در اطاعت الهی و در معصیت به کار گرفته میشود.
١٩- در داستان قوم صالح ÷ مشخص میگردد که هر چند حیلهگران، مکر و دسیسه کنند، الله أ هم علیه آنان تدبیر میکند و آنان نمیفهمند.