جزء بیست و سوم
١- این جزء با توضیح نگاهها و نگرشها به آیات الله أ در کائنات، دعوت مشرکین به ایمان و هشدار نسبت عبادت ِشیطان شروع میشود.
٢- با تأکید بر قدرت داشتن الله ﻷ بر مخلوقات و دوباره زنده کردن آنان به انتها میرسد.
٣- ابتدای سورهی صافات بنا بر آفرینش مخلوقاتِ بزرگی که جز الله متعال کسی قادر به آفریدن آن نیست، وحدانیت و یگانگی الله ـ را اثبات میکند.
٤- پیرامون زندهشدن دوباره و سزا و جزا و ذکر بهرهمند شدن مؤمنین از نعمتها و عذابِ تکذیبکنندگان، بحث میشود.
٥- نمونههایی از گفتمان میان بهشتیان و دوزخیان، خطیر بودن همنشین بد را مشخص مینماید.
٦- پروردگار تو بهترین اجابت کنندهی دعاهای بندگان است! آیا در طلب از وی اسرار و پافشاری نمودهای؟ ببین: ﴿وَلَقَدۡ نَادَىٰنَا نُوحٞ فَلَنِعۡمَ ٱلۡمُجِيبُونَ٧٥﴾ [الصافات: ٧٥]. یعنی: «و به راستی نوح ما را به فریاد خواند و ما بهترینِ پاسخدهندگان بودیم».
٧- تسلیم ابراهیم و اسماعیل أ در برابر دستور الهی، از زیباترین مثالها در اثرِ تربیتِ نیک، و بیان عاقبت بهخیری آن است.
٨- انتهای این سوره هم به ابطال برخی از شبهات مشرکین و بیان اینکه سربازان الله أ یاریشوندگان هستند، میپردازد.
٩- سورهی (ص) از انواع دشمنیهای زمینی و آسمانی صحبت میکند. سعی کن آن را بررسی کنی. و در پایان چه کسی به خاطر دفاع از حق یاری خواهد شد؟
١٠- در سورهی (ص) آرامش دادن و دلداری به پیامبر ج و درخواستِ از وی که به پیامبران پیشین اقتدا کند و اینکه آنان † چگونه در امتحانات صبوری کردند، بیان میگردد.
١١- ببین که الله ﻷ چگونه برای سلیمان ÷ چیزهایی را مسخر و مطیع نمود که برای هیچ کس در زمان وی نبود. اما این کار او را به تکبر وا نداشت؛ بلکه شکر نمود و این نعمتها را در راه رضای الله متعال به کار بست.
١٢- نگاه کن که پیامبران † چه ادبی در دعا کردن داشتند: ﴿وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَآ أَيُّوبَ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَسَّنِيَ ٱلشَّيۡطَٰنُ بِنُصۡبٖ وَعَذَابٍ٤١﴾ [ص: ٤١]. یعنی: «و ایوب را (یاد کن) بدانگاه که پروردگار خود را به فریاد خواند (و گفت): بیگمان بیماری به من رسیده است و تو مهربانترین مهربانان هستی».
١٣- توصیف پایانِ کار پرهیزگاران و سرکشان. سپس عرضهی داستان ابلیس و امتناع او از سجده به آدم ÷ به سبب تکبر و خود بزرگبینی. و این چیزی است که در قصهی این دشمن ملاحظه میشود. لذا بر ماست که از اخلاق او برحذر باشیم.
١٤- سورهی زمر را میتوان گفت سورهای است که سخنش به مسئلهی اخلاص اختصاص یافته است. پس در عبادات خویش به دنبال این مفهوم بزرگ باش.