جزء بیست و پنجم

١- سوره‌ی شوری با معرفی قرآن مجید شروع می‌شود. و می‌گوید: قرآن برای امّ القری یا مکه و اطراف مکه بیم‌دهنده است. همچنین درمورد روز قیامت هم هشدار می‌دهد.

٢- الله  أ هر کس را که بخواهد برای رسالت خویش برمی‌گزیند. و دعوت بزرگِ انبیاء  † یکی است. هر چند در قوانین و احکام جزئی و مفصّل، متفاوت است. پس جای هیچ گونه تعجبی نیست که دین همان گونه که برای پیامبران قبل از رسول الله  ج مشروع شده بود، برای ایشان هم مشروع گردد.

٣- ثابت و استوار نمودن مبدأ شوری. و بیان این‌ که شوری و مشورت از جمله صفات جامعه‌ی مسلمان است.

٤- سخن در مورد عفو و درگذشتن. و اگر با این اغماز و چشم‌پوشی کردن، اصلاحی عاید گردد، قابل ستودن است و گر نه خیر.

٥- اشاره به برخی از دلایل وحدانیتِ الله  ﻷ و قدرت او تعالی؛ از جمله: نعمتِ تنوع در ارزانی داشتن اولاد و فرزندان برای هر کس که بخواهد و منع و ندادن به هر کس که بخواهد.

٦- پایان سوره‌ی شوری بیانگر این مطلب است ‌که قرآن، روحی است که جان‌ها بدان زنده می‌گردد. آیا نظاره کرده‌ای که الله ـ با این روح، چه مقدار از قلبت را زنده نموده است؟

٧- سوره‌ی زخرف با ذکر مقام و جایگاه قرآن کریم آغاز می‌شود. سپس از این موضوع خارج و واردِ بحث احتجاج با مشرکین می‌گردد. در ادامه به مناقشه و بررسی آنانی می‌پردازد که بدون دلیل از پدرانِ خویش پیروی نموده‌اند. آیا تا کنون به اثرِ منفی تقلیدِ کورکورانه بر خویش، اندیشیده‌ای؟

٨- نگران معیشت و روزی خویش نباش. الله  أ معیشت مردم را در میان‌شان تقسیم نموده است. البته برخی را بر برخی دیگر برتری داده است: ﴿نَحۡنُ قَسَمۡنَا بَيۡنَهُم مَّعِيشَتَهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا﴾ [الزخرف: ٣٢]. یعنی: «ما معیشت آنان را در زندگی دنیا بین آنان تقسیم کرده‌ایم».

٩- از همنشین بد برحذر باش و دوری گزین؛ قبل از این که آرزوی دوری از یار بد را داشته باشی. چرا که این زمان پشیمانی سودی ندارد!

١٠- در داستان موسی  ÷ فرعون برای برتر دانستن خود بر موسی، به مُلک و پادشاهی استدلال می‌کند! به دنیا فریفته مشو.. زیرا الله  ﻷ آن را به کسی که دوستش دارد و ندارد، می‌بخشد.

١١- در روز قیامت تمام دوستی‌ها به جز دوستیِ متقیان و پرهیزگاران، از هم می‌پاشد. پس با صالحان و نیکان همدم باش تا در دنیا و آخرت رستگار گردی.

١٢- به صحنه‌ای که پایانِ سوره‌ی زخرف در مورد گفتگوی بین جهنمیان و (مالک) نگهبانِ جهنم بیان می‌دارد، نظاره کن. آه و حسرت بزرگ جهنمیان را تصور نما!

١٣- آغاز سوره‌ی دخان از قرآن که کتابی مبارک است و در آن شب مبارک نازل شده است، سخن می‌گوید. در ماهی مبارک و در شبی مبارک (شبِ قدر). پس در آن به دنبال برکت باش.

١٤- زندگیِ مشرک، بازی و سرگرمی است؛ لذا از همگونی و همانندی به او پرهیز کن.

١٥- ببین که چگونه استکبار و خودبزرگ‌بینی، اهلش را از حق منحرف می‌کند!

١٦- این سوره با سخن از نهایتِ کار اشرار به پایان می‌رسد: ﴿إِنَّ شَجَرَتَ ٱلزَّقُّومِ٤٣ طَعَامُ ٱلۡأَثِيمِ٤٤﴾ [الدخان: ٤٣-٤٤]. یعنی: «بی‌گمان درخت زقوم {٤٣} خوراکِ (افراد) گناهکار است.{٤٤}... و ادامه‌ی آیات».

و برگزیدگان و نیکان منتظر چه هستند: ﴿إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٖ٥١ فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ٥٢﴾ [الدخان: ٥١-٥٢]. یعنی: «به راستی که پرهیزگاران در جایگاه امن و امانی هستند. {٥١} در باغ‌ها و چشمه ساران. {٥٢} ... ».

١٧- اوایل سوره‌ی جاثیه نظرها را متوجه ملکوت آسمان‌ها و زمین می‌کند. سپس عقوبت و مجازاتِ آنان که از عبادت پادشاه پادشاهان سر برتافتند و آنان که وحی را به بادِ تمسخر گرفتند، بیان می‌کند.

١٨- دنباله روی از هوا و هوس، صاحبش را بر آن می‌دارد که ناآگاهانه برای خود معبودی بتراشد.

١٩- سوره‌ی جاثیه با توصیفی تأثیر بخش از هول و هراس قیامت، زیانِ باطلان، ثوابِ مؤمنان و مجازاتِ کفار خاتمه می‌یابد.