گفتاری پیرامون قضا و قدر

فهرست کتاب

۲- همه چیز در لوح محفوظ نوشته شده است

۲- همه چیز در لوح محفوظ نوشته شده است

آیات و احادیث بیانگر این هستند که خداوند قبل از اقدام به آفرینش، هر چیزی را در لوح محفوظ ثبت و ضبط نموده است، عبدالله بن عمر و بن عاصبروایت می‌کند که پیامبر خدا صفرموده:

«كَتَبَ اللهُ مَقَادِيرَ الْخَلَائِقِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِخَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ قَالَ: وَعَرْشُهُ عَلَى الْمَاءِ» [۳۸]

یعنی خداوند همه‌ی مقدار و ‌اندازه‌ها را پنجاه هزار سال قبل از آفریدن زمین و آسمان نوشته است. سپس فرمود: در آن هنگام عرش خداوند بر روی آب قرار گرفته بود.

در حدیث دیگری روایت شده است:

«قَدَّرَ اللهُ الْمَقَادِيرَ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِخَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ» [۳٩]

خداوند پنجاه هزار سال قبل از آفریدن زمین و آسمان مقادیر را‌ اندازه گرفته است.

از عباد بن صامت روایت شده که پیامبر خدا صفرمود:

«إِنَّ أَوَّلَ مَا خَلَقَ اللهُ الْقَلَمَ فَقَالَ: اكْتُبْ، فَقَالَ: مَا أَكْتُبُ؟ قَالَ: اكْتُبْ الْقَدَرَ مَا كَانَ، وَمَا هُوَ كَائِنٌ إِلَى الْأَبَدِ»

اولین چیزی که آفریده شد قلم بود، خداوند خطاب به او فرمود: بنویس! قلم پاسخ داد: چه بنویسم؟ فرمود: هر آنچه در گذشته رخ داده و تا ابد رخ خواهد داد.

ابو عیسی ترمذی می‌گوید: این حدیث با چنین سندی غریب است. [۴۰]لوح محفوظ کتابی است که همه‌ی مقادیر مخلوقات در آن نوشته شده، در قرآن با نامهایی چون کتاب، کتاب مبین، امام مبین، ام‌الکتاب و کتاب مسطور نامگذاری شده است.

خداوند می‌فرماید:

﴿بَلۡ هُوَ قُرۡءَانٞ مَّجِيدٞ٢١ فِي لَوۡحٖ مَّحۡفُوظِۢ٢٢[البروج: ۲۱-۲۲].

«(این سخن سحر و دروغ نیست) بلکه این، قرآن بزرگوار و عالیقدر است. در لوح محفوظ جای دارد (و دست نااهلان و شیاطین و کاهنان هرگز به آن نمی‌رسد، و از هرگونه تغییر و تبدیل و زیاده و نقصانی برکنار و در امان است)».

﴿أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّ ذَٰلِكَ فِي كِتَٰبٍۚ[الحج: ٧۰].

«(ای عاقل!) مگر نمی‌دانی خداوند قطعاً از همه چیزهایی که در آسمان و زمین است (و چیزی از اعمال و اقوال مردم بر او مخفی نمی‌ماند) مطلع است و همه‌ی چیزها در کتابی (به نام لوح محفوظ) ثبت و ضبط است، و مسلّماً این کار برای خدا ساده و آسان است».

﴿وَكُلَّ شَيۡءٍ أَحۡصَيۡنَٰهُ فِيٓ إِمَامٖ مُّبِينٖ١٢[يس: ۱۲].

«و ما همه چیز را در کتاب آشکار (لوح محفوظ) سرشماری می‌نماییم و می‌نگاریم».

﴿وَٱلطُّورِ١ وَكِتَٰبٖ مَّسۡطُورٖ٢ فِي رَقّٖ مَّنشُورٖ٣[الطور: ۱-۳].

«سوگند به کوه طور.‏ و قسم به کتاب نوشته شده (آسمانی! که برای رهنمود انسان‌ها به کره‌ی زمین فرستاده شده است). ‏(کتابی که نوشته شده است) در صفحاتی (میان جهانیان) پخش گردیده است».

﴿وَإِنَّهُۥ فِيٓ أُمِّ ٱلۡكِتَٰبِ لَدَيۡنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ٤[الزخرف: ۴].

«قرآن که در لوح محفوظ در پیش ماست، والا و استوار است».

[۳۸] مسلم (۴/۲۰۴۴). شماره حدیث (۲۶۵۳) [۳٩] سنن ترمذی (۴/۴۵۸) شماره (۲۰۴۴). و می‌گوید: این حدیث حسن و صحیح است. [۴۰] سنن ترمذی (۴/۴۵۸). شماره (۲۰۵۵). این حدیث صحیح است علت غرابت این است که در باب تقدیر روایت شده، اما در باب تفسیر می‌گوید: حدیث حسن و غریب است، شیخ آلبانی این حدیث را در لیست سلسله احادیث صحیحه روایت کرده است.