دنیای فرشتگان

۴- بیم و هراس فرشتگان از خداوند

از آنجایی که شناخت فرشتگان نسبت به پروردگار در حد بالایی است، تعظیم و خشیت و هراس آنان در حق او نیز زیاد است، همانگونه که خداوند در باره‌ی فرشتگان می‌فرماید: ﴿وَهُم مِّنۡ خَشۡيَتِهِۦ مُشۡفِقُونَ٢٨﴾[الأنبیاء: ۲۸].

یعنی: «همیشه از خوف (مقام کبریائی) خدا ترسان و هراسانند». شدّت ترس و هراس فرشتگان از پروردگار را نواس بن سمعانساینگونه روایت می‌کند که رسول خدا صفرمود:

«إذا اراد الله أن يوحي بالأمر تكلّم بالوحي أخذت السّموات منه رجفة أو قال رعدة شديدة خوفاً من الله تعالى، فإذا سمع بذلك أهل السموات صعقوا وخروا لله سجدًا، فيكون أول من يرفع رأسه جبريل، فيكلمه الله من وحيه بما أراد، ثم يمر جبريل على الملائكة كلما مر بسماء سأله ملائكتها ماذا قال ربنا يا جبريل؟ فيقول جبريل: قال الحق وهو العلي الكبير، قال فيقولون كلهم مثل ما قال جبريل، فينتهي جبريل بالوحي حيث أمره الله» [۳۲].

یعنی: وقتی که خداوند متعال اراده‌ی وحی و سروش کند، آسمان‌ها از بیم و هیبت او به شدت تکان می‌خورند، وقتی که ساکنان آسمان متوجه این لرزش شدند، بیهوش می‌شوند، و برای خدا به سجده می‌روند، و نخستین کسی که سرش را بلند می‌کند جبرئیل ÷ است، و خدا أبا وحی خود با او سخن می‌گوید.... » [۳۳].

و در معجم أوسط طبرانی با اسناد حسن از جابرسروایت شده که رسول خدا صفرمود: «مَرَرْتُ لَيْلَةَ أُسْرِيَ بِي بِالْمَلأَ الأَعْلَى وَجِبْرِيلُ كَالْحلِسِ البَّالِى مِنْ خَشْيَةِ اللهِ ﻷ» [۳۴].

یعنی: در شب معراج بر ساکنان آسمان عبور کردم، جبرئیل را دیدم که از هیبت و ترس خدا همچون گلیم فرسوده شده بود.

[۳۲] لجامع(۵/۲۰۶). [۳۳] (ابن جریر و ابن خزیمه و طبرانی و ابن ابی حاتم روایت کرده‌اند، و این لفظ ابن ابی حاتم است). [۳۴] (صحیح الجامع:۵/۲۰۶).