چگونگی اذان:
- اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.
- أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ
- اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَّسُولُ اُلله، اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَّسُولُ اُلله
- حَيَّ عَلَي الصَّلوةِ، حَيَّ عَلَي الصَّلوةِ.
- حَيَّ عَلَي الفَلاَحِ، حَيَّ عَلَي الفَلاَحِ.
- اَلله اَكبَر اَلله اَكبَر.
- لاَ اِلهَ اِ‌لاَّ اللهُ.
ترجمه:
«خدا بزرگ است، خدا بزرگ است، خدا بزرگ است، خدا بزرگ است.
گواهی می‌دهم به اینکه بجز خدا، دیگر معبودی نیست.
گواهی می‌دهم به اینکه بجز خدا، دیگر معبودی نیست.
گواهی می‌دهم به اینکه حضرت محمدجفرستاده خداوند است. گواهی می‌دهم به اینکه حضرت محمدجفرستاده خداوند است.
بشتابید به سوی نماز، بشتابید به سوی نماز.
بشتابید به سوی رستگاری، بشتابید به سوی رستگاری.
خدا بزرگ است، خدا بزرگ است، بجز وی دیگر معبودی نیست».
در نماز فجر، بعد از گفتن «حي علی الفلاح» دوبار «اَلصَّلوة‌ُ خَيرٌ مِّنَ النَّومِ» گفته می‌شود که معنایش چنین است: نماز از خواب بهتر است.
پرسش۴۰: تکبیر به چه چیزی می‌گویند؟
پاسخ: پیش از اینکه مردم آماده نماز می‌شوند، شخصی پشت سر امام ایستاده و همان کلمات اذان را اعلام می‌دارد و بعد از «حي علي الفلاح» دوبار «قَد قَامَتِ الصَّلوةُ» اضافه می‌کند.
پرسش۴۱: اذان و تکبیر گوینده را چه می‌گویند؟
پاسخ: اذان گوینده را «مُؤَذِّن» و تکبیر گوینده را «مُکبِّر» می‌گویند.
پرسش۴۲: نمازی که به صورت دسته جمعی خوانده می‌شود، به این نماز و به کسی که از همه، جلوتر می‌ایستد و به بقیه مردم، چه می‌گویند؟
پاسخ: به این نماز، «نماز جماعت» و به کسی که جلوتر از دیگران می‌ایستد «اِمام» و به بقیه که پشت سر «اِمام» نماز می‌خوانند «مُقتَدِ‌ی»می‌گویند.
پرسش۴۳: کسی که تنها نماز می‌خواند، چه می‌گویند؟
پاسخ: به او «مُنفَرِد» می‌گویند.
پرسش۴۴: به محلی که برای خواندن نماز آماده می‌شود و فقط در آنجا نماز می‌خوانند، چه می‌گویند؟
پاسخ: آن را «مَسجِد» می‌گویند.
پرسش۴۵ : در مسجد چه اعمالی به جای آورده می‌شود؟
پاسخ: در مسجد باید خاموش بود، نماز خواند یا قرآن مجید تلاوت کرد یا مشغول ذکر و عبادت الهی شد. حرف زدن بی مورد، غوغا و آشوب برپا کردن در مسجد، صحیح نیست.
پرسش۴۶: نماز چه فوایدی دارد؟
پاسخ: نماز فواید بی‌شماری دارد که برخی از آن بشرح زیر می‌باشد:
۱- بدن و لباس آدم نماز گزار همیشه پاک و تمیز است.
۲- خداوند از آدم نماز گزار خشنود و راضی است.
۳- حضرت رسول اکرمج از آدم نماز گزار راضی و خشنود خواهد شد.
۴- آدم نماز گزار نزد خداوند محبوب است.
۵- شخص نماز گزار در این دنیا هم، مورد احترام و ستایش آدم‌های خوب واقع می‌شود.
۶- نماز گزار از بسیاری از گناهان محفوظ می‌ماند.
۷- نماز گزار را خداوند پس از مرگ، در آسایش و اطمینان قرار می‌دهد.
پرسش۴۷: در نماز چه چیزی خوانده می‌شود؟ و عبارت آن چگونه است؟
پاسخ: از آغاز نماز تا اختتام آن، آنچه خوانده می‌شود بشرح زیر است:
تکبیر: الله أکبر (خداوند از هر چیز بزرگتر است)
ثناء:
«سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، وَتَبَارَكَ اسْمُكَ، وَتَعَالَى جَدُّكَ، وَلاَ إِلَهَ غَيْرُكَ». «بارالها به عظمت و تقدست اعتراف می‌کنیم، و حمد و ثنای تو را می‌گوییم. نام گرامی تو بسیار با برکت است. و عظمت و جلال تو بسیار والا و بجز ذات پاکت، هیچ معبودی شایسته پرستش نیست».
تعوُّذ:
«أَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيْمِ». «به الله پناه می‌برم از شرِّ شیطان مردود و لعین».
تسمیه:
بسم الله الرحمن الرحيم. «به نام الله آغاز می‌کنم که بسیار بخشاینده و مهربان است».
سوره فاتحه یا الحمد شریف:
﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٣ مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ ٤ إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥ ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ صِرَٰطَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ ٧﴾
ترجمه: «تمام خوبی‌ها برای الله است که پروردگار جهانیان است. بسیار بخشنده، و مهربان است. مالک روز جزا است. (خدایا) فقط تو را می‌پرستیم و فقط از تو کمک می‌خواهیم. ما را بر راه راست هدایت فرما. راه کسانی که بر آنها انعام فرموده‌ای. نه راه کسانی که بر آنها خشم و غضب تو نازل گردیده و نه بر راه گمراه شوندگان».
سوره کوثر:
﴿إِنَّآ أَعۡطَيۡنَٰكَ ٱلۡكَوۡثَرَ ١ فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَٱنۡحَرۡ ٢ إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ ٱلۡأَبۡتَرُ ٣﴾[التکاثر: ۱-۳].
ترجمه: «(ای پیامبر) همانا ما به تو کوثر داده‌ایم. پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن. به تحقیق دشمن تو بی آینده است».
سوره اخلاص:
﴿قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ ١ ٱللَّهُ ٱلصَّمَدُ ٢ لَمۡ يَلِدۡ وَلَمۡ يُولَدۡ ٣ وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ كُفُوًا أَحَدُۢ ٤﴾[الإخلاص: ۱-۴].
ترجمه: «(ای پیامبر) بگو او ا یگانه است. ا بی‌نیاز است نه کسی را زاییده و نه از او کسی زاده شده. و کسی همتای او نیست».
سوره فلق:
﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ ١ مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ٢ وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ٣ وَمِن شَرِّ ٱلنَّفَّٰثَٰتِ فِي ٱلۡعُقَدِ ٤ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ٥﴾[الفلق: ۱-۵].
ترجمه: «(ای پیامبر در دعاهایت چنین) بگو به پروردگار صبح پناه می‌برم، از شر تمام مخلوقات و از شر تاریکی هنگامی که همه جا را فرا گیرد. و از زنانی که بر گره‌ها می‌دمند. و از شر کینه جو هنگامی که برای کینه آماده شود».
سوره الناس:
﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلنَّاسِ ١ مَلِكِ ٱلنَّاسِ ٢ إِلَٰهِ ٱلنَّاسِ ٣ مِن شَرِّ ٱلۡوَسۡوَاسِ ٱلۡخَنَّاسِ ٤ ٱلَّذِي يُوَسۡوِسُ فِي صُدُورِ ٱلنَّاسِ ٥ مِنَ ٱلۡجِنَّةِ وَٱلنَّاسِ ٦﴾[الناس: ۱-۶].
ترجمه: «(ای پیامبر در دعاهایت چنین) بگو به پروردگار آدمیان پناه می‌برم، پادشاه آدمیان، معبود آدمیان، از شر وسوسه کننده که در دلهای آدمیان وسوسه می‌کند. از جنها باشد یا از آدمیان».
رکوع:
یعنی تسبیح در حال خم شدن، «سُبحَانَ رَبِّيَ العَظِيمُ» تسبیح و پاکی پروردگار بزرگ خویش را بیان می‌کنم.
قومه:
یعنی گفتن تسبیح به هنگام بالا رفتن از رکوع. «سَمِعَ اُلله لِمَن حَمِدَهُ» خداوند حمد کسی را شنید که او را ستایش می‌کند.
حمد قومه:
«رَبَّنَا لَكَ الحَمدُ». تمام خوبی‌ها مخصوص تو و برای تو است.
سجده:
یعنی تسبیح در حال گذاشتن سر بر زمین. «سُبحَانَ رَبِّيَ الا‌َ‌علي» تسبیح پروردگار والا و برتر خویش را بیان می‌کنم.
تشهد یا التحیات:
«التَّحِيَّاتُ ِللهِ، وَالصَّلَوَاتُ وَالطَّيِّبَاتُ، السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاَتُهُ، السَّلاَمُ عَلَيْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِيْنَ، أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ».
ترجمه: «تمام عبادات قولی و تمام عبادت بدنی مخصوص الله اند. سلام بر تو ای پیامبر و رحمت و برکت الله بر تو باد، سلام بر ما و بر بندگان نیک الله. گواهی می‌دهم که بجز الله دیگر معبودی نیست. و گواهی می‌دهم بر اینکه محمد بنده و رسول الله است».
درود شریف:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيْمَ وَعَلى آلِ إِبْرَاهِيْمَ، إِنَّكَ حَمِيْدٌ مَجِيْدٌ، اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيْمَ، إِنَّكَ حَمِيْدٌ مَجِيْدٌ».
ترجمه: «خداوندا! بر محمد و آل محمد رحمت نازل کن همانگونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم رحمت نازل فرمودی. همانا تو ستوده شده و با عظمت هستی. خداوندا! بر محمد و آل محمد برکت نازل کن همانگونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم برکت نازل فرمودی همانا تو ستوده شده و با عظمت هستی».
دعای بعد از درود:
«اللَّهُمَّ إِنِّيْ ظَلَمْتُ نَفْسِيْ ظُلْماً كَثِيْراً، وَلاَ يَغْفِرُ الذُّنُوْبَ إِلاَّ أَنْتَ، فَاغْفِرْ لِيْ مَغْفِرَةً مِنْ عِنْدِكَ وَارْحَمْنِيْ إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ».
ترجمه: «خداوندا! همانا بر نفس خویش ظلم بسیار کرده‌ام شکی نیست که بجز تو دیگر کسی گناهان را نمی‌آمرزد. پس مرا با آموزش خاص خود بیامرز و بر من رحم فرما. همانا تو بخشاینده و مهربان هستی».
سلام:
«اَلسَّلاَ‌مُ عَلَيكُم وَرَحْمَةُ اللهِِ».
ترجمه: «سلام و رحمت الهی بر شما باد».
دعای بعد از نماز:
«اللَّهُمَّ أَنْتَ السَّلاَمُ وَمِنْكَ السَّلاَمُ، تَبَارَكْتَ يَا ذَا الْجَلاَلِ وَالإِكْرَامِ».
ترجمه: «بار الها! تو سلامتی دهنده هستی و سلامتی از طرف تو خواهد رسید. با برکت هستی ای ذات بزرگوار و با عظمت!».
دعای قنوت:
«اللَّهُمَّ إِنَّا نَسْتَعِيْنُكَ، وَنَسْتَغْفِرُكَ، ونُؤْمِنُ بِكَ وَنَتَوَكَّلُ عَلَيْكَ وَنُثْنِيْ عَلَيْكَ الْخَيْرَ، وَنَشْكُرُكَ وَلاَ نَكْفُرُكَ، وَنَخْلَعُ وَتَترُکُ مَنْ يَفُجرُكَ، اللَّهُمَّ إِيَّاكَ نَعْبُدُ، وَلَكَ نُصَلِّيْ وَنَسْجُدُ، وَإِلَيْكَ نَسْعَى وَنَحْفِدُ، وَنَرْجُوْ رَحْمَتَكَ، وَنَخْشَى عَذَابَكَ، إِنَّ عَذَابَكَ بِالْكُفَّارِ مُلْحِقٌ».
ترجمه: «خداوندا! همانا از تو کمک و آمرزش می‌طلبیم و به تو ایمان می‌آوریم. و بر تو توکل و اعتماد می‌کنیم. و تو را با خوبی ستایش می‌کنیم از تو سپاس‌گزاری نموده، نا سپاسی‌ات نمی‌کنیم و تو را می‌پرستیم و برای تو نماز می‌خوانیم و سجده می‌کنیم. و به سوی تو می‌آییم. و از رحمتت امیدوار و از عذابت بیمناکیم. همانا عذاب تو دامنگیر کفار است».