مُدرِك، مَسبُوق، لاَحِق:
پرسش۴۹۷: «مُدرِک» به چه کسی گفته میشود؟
پاسخ: کسی که از اول تا آخر با امام در نماز شریک بوده است آن را «مدرک» میگویند.
پرسش۴۹۸: «مَسبُوق» به چه کسی گفته میشود؟
پاسخ: «مَسبُوق» به کسی میگویند که: از اول نماز یک یا چند رکعت را نیافته است.
پرسش۴۹۹: «لاَحِق» به چه کسی گفته میشود؟
پاسخ: «لاحق» به کسی گفته میشود که: در اول نماز با امام شریک بوده و در وسط در یک یا چند رکعت شرکت نداشته مثل اینکه: یکی از اول با امام همراه باشد و در قعده خواب رود و خوابش تا حدی طولانی شود که امام یکی دو رکعت را خوانده باشد.
پرسش۵۰۰: رکعاتی که از مسبوق مانده است، چگونه و در چه وقتی بخواند؟
پاسخ: تا آخر نماز با امام همراه باشد و چون امام سلام دهد، مسبوق بلند شده رکعات گذشته خویش را طوری بخواند که گویا از اول نماز شروع کرده است. مثلاً اگر یک رکعت مانده بود، وقتی بلند میشود نخست، ثنأ، أعوذ با و بسم الله خوانده، سوره فاتحه را به همراه سورهای بخواند و بر حسب معمول، آن رکعت را به پایان برساند. و اگر دو رکعت از ظهر یا عصر یا عشاء یا فجر مانده بود، نخست، ثنا و تعوذ و تسمیه خوانده، آنگاه فاتحه را با سورهای بخواند و در رکعت دوم هم فاتحه و سوره را بخواند. و دو رکعت را طبق معمول به پایان برساند.
اگر سه رکعت مانده بود، چنین بخواند که در رکعت اول، فاتحه سورهای خوانده، برای تشهد بنشیند و در رکعت دوم هم، فاتحه و سورهای بخواند. در رکعت سوم فقط فاتحه خوانده نماز را به پایان برساند.
اگر دو رکعت از مغرب مانده بود یک رکعت را با فاتحه و سوره بخواند و برای تشهد بنشیند و در رکعت دوم هم فاتحه و سوره بخواند.
پرسش۵۰۱: اگر مسبوق به محض سلام امام بلند شد و امام به سجده سهو رفت مسبوق چه کار کند؟
پاسخ: بر گردد و با امام شریک شود و سجده سهو کند.
پرسش۵۰۲: اگر مسبوق به فراموشی با امام سلام داد، حکمش چیست؟
پاسخ: اگر پیش از امام و یا درست همزمان با امام سلام دهد بر ذمه مسبوق چیزی لازم نمیشود، ولی اگر پس از سلام امام، سلام دهد بر مسبوق سجده سهو لازم میشود و در پایان نماز خویش سجده کند.
پرسش ۵۰۳: لاحق باقی مانده نمازهای خویش را چگونه و در چه وقتی بخواند؟
پاسخ: نمازی که از لاحق بنا به عذری باقی مانده است، مثلاً از خوابیدن، هنگامی که بیدار شود نخست آن را بخواند، سپس با امام همراه شده بقیه نماز را همراه با امام به جا آورد و در این وقت اگر سهوی رفت، سجده سهو بر وی لازم نمیآید، چون پشت سر امام قرار دارد.