نماز جنازه:
پرسش۵۶۳: نماز میت فرض است یا واجب؟
پاسخ: نماز میت فرض کفایه است. اگر یکی دو نفر آن را بخوانند، از عهده دیگران ساقط میشود و اگر کسی آن را نخواند، همه گناهکار میشوند.
پرسش۵۶۴: نماز جنازه دارای چه شرایطی است؟
پاسخ: نماز جنازه دارای شرایط ذیل است:
۱- مسلمان بودن میت.
۲- پاک بودن میت.
۳- پاک بودن کفن وی.
۴- پوشیده بودن عورت وی.
۵- قرار داشتن میت در مقابل نمازگزار.
پرسش۵۶۵: روش کامل ادای نماز جنازه چگونه است؟
پاسخ: نخست صف بسته برابر بایستند، اگر جمعیت مردم زیاد بود در پنج صف یا در دو یا هفت صف بایستد، هنگامی که مردم آماده نماز شدند، نیت نماز جنازه را بکنند. هر یک چنین نیت کند که برای خدا نماز جنازه این میت را پشت سر این امام میخوانم آنگاه امام با صدای بلند و مقتدیها آهسته تکبیر گویند. و هر دو دست را تا گوشها بالا برده زیر ناف قرار دهند و آهسته ثنأ بخوانند و بعد از «تَعَالي جَدُّكَ، جَلَّ ثَنَاؤُكَ» بخوانند. سپس تکبیر دوم را بدون بالا بردن دستها بگویند و درود بخوانند. همان درودی که در قعده آخر نماز خوانده میشود.
باز تکبیر سوم را آهسته بگویند، و اگر میت مرد بالغ یا زن بالغهای با امام و مقتدیها این دعا را آهسته بخوانند: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا، وَشَاهِدِنَا، وَغَائِبِنَا وَصَغِيْرِنَا وَكَبِيْرِنَا، وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا. اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى اْلإِسْلاَمِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى اْلإِيْمَانِ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرحَمَ الرَاحِمِينَ» [۹]. و اگر میت کودک غیر بالغی باشد این دعا را بخوانند. «اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا فَرَطًا ، وَاجْعَلْهُ لَنَا أَجْرًا وَذُخْرًا، وَاجْعَلْهُ لَنَا شَافِعًا مُشَفَّعًا» [۱۰].
و اگر دختر غیر بالغهای باشد بر وی هم همین دعا خوانده شود. البته با این تفاوت که در هر سه جا به جای ضمیر مذکور «اجعله» ضمیر مؤنث «اجعلها» و به جای «شافعاً و مشفعاً»، «شافعة ومشفعة» گفته میشود. سپس امام با صدای بلند و مقتدیها به طور آهسته تکبیر چهارم را گفته امام با صدای بلند نخست به سمت راست و سپس به سمت چپ سلام دهد و مقتدیها هم آهسته سلام دهند.
پرسش۵۶۶: پس از اینکه از نماز جنازه فارغ شوند چه کار کنند؟
پاسخ: به محض اینکه از نماز فارغ شوند میت را حمل کرده به طرف قبرستان ببرند و در حین بردن میت به قبرستان ساکت باشند و در فکر اعمال خویش و منزلگاه اخروی خویش باشند و در قلب خویش برای میت و خودشان دعای مغفرت کنند. هنگامی که به قبرستان رسیدند بلافاصله میت را به خاک بسپارند.
[۹] ترجمه: «الهى! زنده و مرده، حاضر و غایب، کوچک و بزرگ، مرد و زن ما را مورد آمرزش قرار دهد، یا الله! هرکسى را از میان ما زنده نگه میدارى بر اسلام زندهاش نگاه دار، و هرکسى را میرانى بر ایمان بمیران. بار الها». [۱۰] «ای بار الها! او را برای ما توشهء آخرت بگردان توشه ای از پیش فرستاده شده، و او را برای ما اجر و ذخیره گردان، و او را برای ما شفیع و مقبول الشفاعه گردان».