تعلیم الاسلام بر اساس فقه مذهب حنفی

فهرست کتاب

‌نماز جمعه‌:

‌نماز جمعه‌:

پرسش‌۵۴۳: نماز جمعه‌ فرض‌ است‌ یا واجب‌ و یا سنت؟

پاسخ: نماز جمعه‌ فرض‌ است. فرضیت‌ و اهمیتش‌ از نماز ظهر بیشتر است. در روز جمعه‌ نماز ظهر خوانده‌ نمی‌شود به‌ جای‌ آن، نماز جمعه‌ برگزار می‌شود.

پرسش‌۵۴۴: آیا نماز جمعه‌ بر هر مسلمان‌ فرض‌ است؟

پاسخ: نماز جمعه‌ بر مردانی‌ که‌ آزاد، بالغ، باهوش، مقیم‌ و سالم‌ باشند فرض‌ است. پس‌ بر کودکان، غلامان، دیوانه‌ها، بیماران، نابینایان، معلولان، سایر معذورین، مسافران‌ و زنان، نماز جمعه‌ فرض‌ نیست.

پرسش‌۵۴۵: اگر مسافر یا بیماران‌ و زنان‌ در نماز جمعه‌ شرکت‌ کنند، نماز آنها صحیح‌ است‌ یا خیر؟

پاسخ: آری، صحیح‌ می‌شود و نماز ظهر از عهده‌ آنان‌ ساقط‌ می‌گردد.

پرسش‌۵۴۶: برای‌ صحت‌ نماز جمعه‌ چه‌ شرایطی‌ وجود دارد؟

پاسخ: برای‌ صحت‌ نماز جمعه‌ شرایط‌ متعددی‌ به‌ قرار ذیل‌ وجود دارد:

۱- جایی‌ که‌ نماز جمعه‌ خوانده‌ می‌شود باید شهر یا روستای‌ بزرگ‌ باشد. نیز در اطراف‌ شهر که‌ با شهر مرتبط‌ باشد مانند فرودگاه، ایستگاه‌ ماشین، قبرستان‌ و غیره‌ نماز جمعه‌ جایز است.

در روستاها و آبادی‌های‌ کوچک‌ جایز نیست.

۲- وقت‌ نماز ظهر باشد.

۳- پیش‌ از نماز خطبه‌ خوانده‌ شود.

۴- وجود جماعت.

۵- برای‌ شرکت‌ در نماز جمعه‌ إذنِ‌ عَام‌ باشد. یعنی‌ هر کس‌ بتواند به‌ راحتی‌ شرکت‌ کند. در صورتی‌ که‌ این‌ پنج‌ شرایط‌ وجود داشته‌ باشد، نماز جمعه‌ جایز خواهد بود.

پرسش‌۵۴۷: روش‌ مسنون‌ خطبه‌ خواندن‌ چگونه‌ است؟

پاسخ: پیش‌ از نماز، امام‌ بر منبر بنشیند و روبروی‌ وی‌ مؤ‌ذن‌ اذان‌ گوید. چون‌ اذان‌ به‌ پایان‌ رسد، امام‌ به‌ سوی‌ مردم‌ متوجه‌ شده، خطبه‌ بخواند پس‌ از اینکه‌ خطبه‌ اول‌ خوانده‌ شود، اندکی‌ درنگ‌ کرده‌ بنشیند. باز برخیزد و خطبه‌ دوم‌ را بخواند وقتی‌ خطبه‌ دوم‌ تمام‌ شد از منبر فرود آید و مؤ‌ذن‌ تکبیر گوید و امام‌ نماز را شروع‌ کند.

پرسش‌۵۴۸: اذان‌ خطبه‌ در چه‌ جایی‌ گفته‌ شود؟

پاسخ: روبروی‌ امام‌ گفته‌ شود خواه‌ در کنار منبر باشد یا به‌ فاصله‌ یکی‌ دو صف‌ و یا بیرون‌ از محدوده‌ صف‌ها.

پرسش‌۵۴۹: خطبه‌ خواندن‌ به‌ غیر عربی‌ مثلاً‌ به‌ فارسی‌ یا به‌ زبان‌ اردو یا خواندن‌ اشعار اردو در خطبه‌ چگونه‌ است؟

پاسخ: به‌ جز زبان‌ عربی‌ خطبه‌ به‌ هر زبان‌ دیگر مکروه‌ است، البته‌ فرض‌ خطبه‌ اداء می‌شود ولی‌ از ثواب‌ آن‌ کاسته‌ می‌شود.

پرسش‌۵۵۰: در حین‌ خواندن‌ خطبه‌ چه‌ کارهایی‌ جایز نیستند؟

پاسخ:

۱- سخن‌ گفتن.

۲- نماز نفل‌ یا سنت‌ خواندن.

۳- غذا خوردن.

۴- آب‌ نوشیدن.

۵- پاسخ‌ کسی‌ را گفتن.

۶- تلاوت‌ قرآن‌ و غیره.

خلاصه‌ هر امری‌ که‌ در گوش‌ دادن‌ به‌ خطبه، خلل‌ ایجاد کند و مانع‌ شود، مکروه‌ است، و از وقتی‌ که‌ امام‌ برای‌ خطبه‌ خواندن‌ حرکت‌ می‌کند تا پایان‌ خطبه‌ تمام‌ موارد ذکر شده، نادرست‌ است.

پرسش‌۵۵۱: منظور از اینکه‌ گفته‌ شد، جماعت‌ برای‌ نماز جمعه‌ شرط‌ است‌ چیست؟

پاسخ: برای‌ برپا کردن‌ نماز جمعه، علاوه‌ بر امام، وجود سه‌ نفر دیگر ضروری‌ است. که‌ اگر آن‌ سه‌ نفر نباشند، نماز صحیح‌ نخواهد شد.

پرسش‌۵۵۲: هدف‌ از «إِذن‌ عام» چیست؟

پاسخ: مراد از «إذن‌ عام» این‌ است‌ که‌: هر کس‌ بخواهد در نماز جمعه‌ شرکت‌ کند برایش‌ مانعی‌ وجود نداشته‌ باشد. در چنین‌ محلی‌ که‌ افراد خاص‌ بتوانند شرکت‌ کنند و اجازه‌ شرکت‌ برای‌ عامه‌ مردم‌ نباشد نماز جمعه‌ صحیح‌ نیست.

پرسش‌۵۵۳: نماز جمعه‌ چند رکعت‌ خوانده‌ می‌شود؟

پاسخ: دو رکعت‌ است‌ چه‌ از اول‌ با امام‌ شریک‌ باشد و چه‌ در قعده‌ اخیره‌ وی‌ را دریابد، دو رکعت‌ بخواند.