تعلیم الاسلام بر اساس فقه مذهب حنفی

فهرست کتاب

‌نماز مسافر:

‌نماز مسافر:

پرسش‌۵۳۱: «مسافر» به‌ چه‌ کسی‌ گفته‌ می‌شود؟

پاسخ: از نظر شرعی‌ کسی‌ «مسافر» است‌ که‌ قصد سفر به‌ اندازه‌ مسافت‌ سه‌ شبانه‌ روز را بکند. هدف‌ از مسافت‌ سه‌ شبانه‌ روز این‌ نیست‌ که‌ تمام‌ سه‌ شبانه‌ روز را یکسره‌ راه‌ برود، بلکه‌ راه‌ رفتن‌ که‌ همراه‌ با استراحت‌ و به‌ طور میانه‌ باشد، معتبر است.

پرسش‌۵۳۲: هدف‌ از راه‌ رفتن‌ به‌ طور میانه‌ چیست‌ و مقدار مسافت‌ سه‌ شبانه‌ روز چند کیلومتر است؟

پاسخ: غرض‌ از راه‌ رفتن‌ میانه، راه‌ روی‌ پیاده‌ است،‌ یعنی‌ مقدار چهل‌ و هشت‌ میل‌ شرعی‌ که‌ برابر با (۷۸ کیلومتر) می‌باشد.

پرسش‌۵۳۳: اگر کسی‌ به‌ اندازه‌ مسافت‌ یاد شده‌ با شتر یا ماشین‌ یا قطار و غیره‌ سفر کند، حکمش‌ چیست؟

پاسخ: مسافر است‌ ولو اینکه‌ در مدت‌ کوتاهی‌ به‌ مقصد برسد.

پرسش‌۵۳۴: مسافر با مقیم‌ چه‌ فرقی‌ در نمازها دارد؟

پاسخ: مسافر نماز ظهر، عصر و عشاء را به‌ جای‌ چهار رکعت، دو رکعت‌ می‌خواند و نماز فجر، مغرب‌ و وتر را طبق‌ معمول‌ می‌خواند.

پرسش‌۵۳۵: به‌ این‌ عمل‌ که‌ چهار رکعت‌ را دو رکعت‌ بخواند، چه‌ می‌گویند؟

پاسخ: در اصطلاح‌ فقه‌ آن‌ را «قَصر» می‌گویند.

پرسش‌۵۳۶: مسافر از چه‌ زمانی‌ «قصر» نمازها را آغاز می‌کند؟

پاسخ: هنگامی‌ که‌ از محدوده‌ محله‌ و آبادی‌ خویش، خارج‌ شود.

پرسش‌۵۳۷: مسافر تا چه‌ مدتی‌ نمازها را «قصر» می‌کند؟

پاسخ: تا وقتی‌ که‌ در سفر باشد و در شهر یا محله‌ای‌ قصد مقیم‌ شدن‌ به‌ مدت‌ پانزده‌ روز را نکرده‌ باشد. و اگر چنین‌ اراده‌ای‌ کرد نمازها را کامل‌ بخواند.

پرسش‌۵۳۸: اگر شخصی‌ قصد سه‌ چهار روز ماندن‌ در جایی‌ را کرد و در این‌ مدت‌ کارهایش‌ تمام‌ نشدند، باز سه‌ چهار روز دیگر و به‌ همین‌ طریق‌ تا پانزده‌ روز باقی‌ ماند چگونه‌ نماز بخواند؟

پاسخ: تا مدتی‌ که‌ قصد پانزده‌ روز را در یک‌ بار نکند، مسافر است‌ و نمازها را قصر کند.

پرسش‌۵۳۹: اگر مسافر نماز چهار رکعتی‌ را کامل‌ خواند، چه‌ حکمی‌ دارد؟

پاسخ: اگر بعد از دو رکعت‌ اول‌ برای‌ تشهد نشست‌ در پایان‌ نماز، سجده‌ سهو بر وی‌ لازم‌ می‌شود و نمازش‌ صحیح‌ است‌ و در صورتی‌ که‌ قصداً‌ چنین‌ کند، گناهکار می‌شود، اگر قصداً‌ نباشد، گناهی‌ نیست. ولی‌ اگر بعد از دو رکعت‌ ننشست، نماز فرض‌ وی‌ اداء نشده‌ هر چهار رکعت‌ برایش‌ نفل‌ حساب‌ می‌شوند، نماز فرض‌ را دوباره‌ بخواند.

پرسش‌۵۴۰: اگر مسافر پشت‌ سر مقیم‌ نماز بخواند چگونه‌ است؟

پاسخ: اقتداء مسافر پشت‌ سر مقیم‌ صحیح‌ است‌ و بر مسافر چهار رکعت‌ خواندن‌ لازم‌ می‌شود.

پرسش‌۵۴۱: اگر امام‌ مسافر باشد و مقتدی‌ مقیم، مقتدی‌ چگونه‌ نماز بخواند؟

پاسخ: امام‌ دو رکعت‌ خویش‌ را خوانده‌ سلام‌ دهد و اعلام‌ کند، «من‌ مسافر هستم، شما نمازتان‌ را تکمیل‌ کنید!» مقتدیها بلند شده‌ دو رکعت‌ دیگر را بدون‌ فاتحه‌ و سوره‌ بخوانند و اگر سهوی‌ از آنها به‌ عمل‌ آمد، سجده‌ سهو لازم‌ نمی‌شود.

پرسش‌۵۴۲: نماز در ماشین‌ یا قطاری‌ که‌ در حال‌ حرکت‌ است. جایز است‌ یا خیر؟

پاسخ: آری! جایز است. اگر ایستادن‌ برایش‌ ممکن‌ باشد بایستد و نماز بخواند و اگر ایستادن‌ ممکن‌ نبود بنشیند و نماز بخواند ولی‌ در هر حال‌ رو باید به‌ طرف‌ قبله‌ باشد، اگر رو به‌ طرف‌ قبله‌ نباشد یا در میان‌ نماز از قبله‌ منحرف‌ شود و نتواند به‌ سوی‌ قبله‌ متوجه‌ شود نمازش‌ صحیح‌ نمی‌شود.