بحث اول: در بیان ضررهای دینی مواد مخدر
مواد مخدر از چند جهت برای دین ضرر دارند؛ زیرا وقت را ضایع و عقل را از بین می‌برند. و هرگاه انسان وقت و عقلش را از دست بدهد، این منجر به از بین‌رفتن بزرگ‌ترین رکن از ارکان اسلام مانند نماز قرار می‌گیرد.
این از مسلمات است که بعضی از انواع مواد مخدر، استعمال‌کننده را ساعت‌های طولانی یا چند روز، چنان تحت تأثیر قرار می‌دهند که توجهی به هیچ چیز نداشته باشد. واقعاً خداوند متعال درست فرموده است: ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَن يُوقِعَ بَيۡنَكُمُ ٱلۡعَدَٰوَةَ وَٱلۡبَغۡضَآءَ فِي ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَيۡسِرِ وَيَصُدَّكُمۡ عَن ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَعَنِ ٱلصَّلَوٰةِۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّنتَهُونَ ٩١﴾[المائدة: ٩۱].
یعنی: «شیطان می‌خواهد به وسیله‌ی شراب و قمار، بین شما دشمنی و بغض ایجاد نموده و شما را از یاد خدا و نماز باز دارد. آیا باز آینده هستید (یا خیر)»؟
در این هیچگونه شک و تردیدی وجود ندارد که مبارزه بین انسان و نخستین دشمن او، ابلیس تا قیام قیامت مستمر و برقرار است؛ زیرا شیطان لعین قسم خورده است که تمام نیرویش را برای گمراه‌ساختن انسان، و دور نگه‌داشتنش از عبادت پروردگار و بازداشتنش از سعادت دنیا و عقبی به کار گیرد. چنانکه خداوند متعال نسبت به آن در کتاب محکم خویش خبر داده است:
﴿قَالَ فَبِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأَقۡعُدَنَّ لَهُمۡ صِرَٰطَكَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ١٦﴾[الأعراف: ۱۶].
یعنی: «(ای خدا!) از آن جهتی که تو مرا گمراه قرار دادی سوگند می‌خورم که من سر جاده‌ی مستقیم تو به خاطر گمراه‌کردن انسان خواهم نشست».
و در جایی دیگر فرموده است: ﴿فَبِعِزَّتِكَ لَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ ٨٢﴾[ص: ۸۲].
ترجمه: «قسم به عزت وجلال تو که همه را گمراه خواهم کرد».
و نیز فرموده است: ﴿لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ ٣٩﴾[الحجر: ۳٩].
یعنی: «آراسته می‌کنم برای آن‌ها در روی زمین و همه را گمراه خواهم کرد».
معرکه‌ی زندگی بین دشمن لدود و انسان ضعیف در کش‌مکش است، دشمن لعین با هر وسیلۀ ممکن در پی گمراه‌کردن انسان قرار گرفته است، گاهی از راه معصیت، گاهی از راه غلو در طاعت، زمانی از راه خون‌ریزی و کشتار و گاهی از راه استعمال مواد مخدر.
اسلام گران قیمت‌ترین نعمتی است که به دست مسلمان رسیده است. بنابراین، هرگاه مسلمان آن را حفظ و از آن نگهداری کند، از گمراهی و اغوای شیطان در امن قرار می‌گیرد؛ ولی اگر کوتاهی نموده آن را ضایع کند، لقمۀ خوشگواری برای شیطان قرار خواهد گرفت، آن چنانکه به دستور او راه می‌رود و وساوس و مشورت او را می‌پذیرد و در این صورت ارتباطش با خدا ضعیف گشته و راه استعمال مواد مخدر و غیره را طی می‌کند، و هرکسی که در دام مواد مخدر افتاد، اقدام‌نمودنش به هرجرم و جنایت از قبیل قتل، دزدی، آبروریزی و غیره آسان می‌شود.
نهان شدن عقل که در اثر نشئه و تحدیر پدید می‌آید، با بیدری دایمی که اسلام آن را بر قلب مسلمان لازم قرار داده تا در هرآن با خداوند در ارتباط و در هر امر خطرناک در انتظار او باشد، منافات دارد. باز با این بیداری، باید در رشد و تجدید زندگی و نگهداری آن از ضعف و فساد، و حمایت نفس مال، آبرو و حمایت أمنیت جامعه، شریعت و نظام آن از هر تجاوز و تعدی، در هرآن کارهای مثبت انجام دهد.
فرد مسلمان لگام گسیخته و آزاد نیست که در هر لذت و عیشی مشغول شود، بلکه لازم است در هر لحظه، نسبت به اجتماعی که در آن زندگی می‌کند، و همچنین نسبت به مقام انسانیت که به آن منسوب است وظایف و تکالیفی داشته باشد، و از او با این بیداریش خواسته شده تا این وظایف و تکالیف را انجام دهد.
اما معتاد کی می‌تواند اینگونه وظایف و تکالیف را انجام دهد. چرا که او عقلش را از دست داده، قلبش را فاسد گردانیده و مغلوب الحال قرار گرفته که دارد در غیبوبت (عقل)، دور از واقعیت زندگی می‌کند. آری، این غیبوبت در حقیقت به جز از اینکه گریزی از واقعیت زندگی باشد چیزی دیگر نیست؛ و تمایل و توجهی است به آن اندیشه‌ها و افکاری که پس از استعمال مواد به او دست داده است.
اسلام این راه و روش را برای انسان نمی‌پسندد، زیرا این راهی منفی است وکسی که این راه را طی می‌کند، عضوی شل بیکار در جامعه است، بلکه چون خشتی فاسد برای ساختمان اجتماع است، و همانگونه که حیوان گرگ، حیوان سالم را مبتلا به گرگی می‌کند، شخص فاسد نیز شخص سالم را فاسد می‌گرداند.
بدون شک و تردید، اثرات مواد مخدر نسبت به دین خیلی خطرناک هستند، چه ضرری خطرناک‌تر از این است که کسی عقل، شرف و اخلاق را از دست بدهد؟! و آیا رخنه‌ای بزرگ‌تر از این می‌تواند در جامعه پدید آید که شیوع اعتیاد منجر به فرقه‌گرایی و درگیری و اختلاف است؟! این است دستاورد مواد مخدر! خداوند ما را از آن نجات دهد.