اردوی صلیبی و شهر انطاکیه
اردوی بزرگ صلیبی زا شهرهای هراکلیا و قیساریه و مرعش گذشت و اهالی این شهرها که غالبا عیسوی بودند بیمقاومت شهرهای خود را تسلیم کردند تا عاقبت سال ۴۹۱ سپاه صلیبی به شهر انطاکیه رسید، که حاکم آن فرزند کوچک ملکشاه سلجوقی به نام باغیسیان بود و شهر انطاکیه در پناه رود عاصی واقع است که برای ورود به شهر باید از یگانه پلی که روی رود ساخته شده عبور نمود. نیمی از اهل شهر مسلمان و نیمی عیسوی بودند، چون خبر وصول اردو رسید، حاکم شهر با مردم مسلمان خندقی کندند و عیسویان شهر به اردوی صلیبی پیوستند.
صلیبیها بعد از سه روز زد و خورد برجهای کنار رود را تسخیر کردند، و در اطراف شهر گشت میزدند و برای هجوم به شهر آماده میشدند و از شهرهای متصرفی خود استادان منجنیقساز و سازندگان ادوات جنگی طلب میکردند و در عین حال در روستاهای اطراف قتل و غارت میکردند. اما از مسلمین درون شهر جنبشی مشهود نبود و این موجب گستاخی و جرئت فرنگیان گشت و بنای رقص و عیش و نوش و کارهای خلاف عفت گذاشتند و کار به جایی رسید که به دستجات متعدد تقسیم شده و در جستجوی شراب به روستاهای اطراف خصوصا آبادیهای مسیحینشین شتافته و با زنان مسیحی و اسیران غیر مسیحی مشغول بیشرمی و وقاحت شدند. اما مسلمین داخل شهر که انتظار چنین فرصتی را داشتند، ناگهان با شمشیرهای کشیده از دروازهها بیرون تاخته به جان صلیبیها افتادند و در مدت دو سه ساعت تلفات سنگینی به ایشان وارد کرده و هنگام عصر به شهر برگشتند. بعد از این جنگ چند پیکار دیگر هم وقوع یافت که در تمام آنها شکست با اروپائیان بود. از سوی دیگر آذوقه و خواربار صلیبیها به تدریج رو به نقصان نهاد، لذا دست و پای خود را جمع کرده مشغول فعالیت و ساختن برجهای چوبی شدند و چون چوب نداشتند به دهات اطراف ریخته به زور خانههای روستائیان را خراب میکردند و چوبهای سقف آنها را به اردوی خود میآوردند!
رفته رفته موسم سرما رسید و امراض گوناگون شیوع یافت به طوری که هر روز صدها تلفات میدادند. این قضایا آتش حرارت مجاهدین تنپرور صلیبی را کم شعله کرد و تدریجا تک تک و سپس دته دسته اردوی خویش را ترک کرده و راه اروپا را در پیش گرفتند، شگفت آنکه پطروس راهب که سلسله جنبان و محرک جنگهای صلیبی بود پیش از دیگران رو به فرار نهاد. وقتی خبر او را به بزرگان اردو دادند به شدت خشمگین شده و حتی تنگرید شخصاً سوار شده به دنبال وی شتافت و او را جبراً برگردانید وادارش کرد سوگند یاد کند که بعد از آنکه صدها هزار مردم را تحریک کرده و به فریب و کربت و جنگ کشانیده، بیشتر استقامت کند!