خلاصه‌ای از زندگی صلاح‌الدین ایوبی
نویسنده گوید: در پایان مناسب است اشاره‌ای هم به زندگی صلاح‌الدین ایوبی نمائیم. در کتاب طبقات سلاطین اسلام می‌نویسد: «صلاح‌الدین یوسف الناصر الأیوبی»، پسر نجم الدین، پسر شای پسر ایوب، اصلا کرد است. در سال ۵۳۱ هجری (۱۱۳۸ میلادی) متولد شد و در نزد نورالدین محمود بن زنگی سر کرد و نورالدین به پاس زحماتش او را به حکومت شام منصوب نمود و بعدها صلاح الدین و عمویش اسدالدین شیرکوه را مأمور مصر نمود.
بعدا که مصر و شام ضمیمه شدند شیرکوه امیر مصر شد و در سال ۵۶۴ (۱۱۶۹) که شیرکوه در گذشت، صلاح‌الدین ایوبی به طور مطلق امیر مصر گردید و العاضد آخرین امیر فاطمی مصر که عنوان خلافت داشت در سال ۵۶۷ وفات یافت و از نظر خلافت دامنۀ کار مستضیء عباسی شامل مصر هم گردید. پس از فوت عاضد مکه و مدینه که در قدیم جزء لاینفک مصر بود نیز ضمیمۀ کشور صلاح‌الدین شد و وی برادر خود تورانشاه را در سال ۵۶۹ به امیری یمن منصوب و روانه نمود.
در سال ۵۷۰ هـ یعنی پس از مرگ نورالدین زنگی صلاح‌الدین به دمشق وارد شد و سراسر شام تا حد فرات را ضمیمۀ کشور کرد و فقط حلب در سال ۵۸۱ یعنی سال مرگ الصالح پسر نورالدین ضمیمه شد، دولتی تشکیل داد که از رود نیل تا رود فرات وسعت داشت و فقط قطعاتی که صلیبی‌های عیسوی در ضمن جنگهای اول و دوم صلیبی در آنجا وارد شده و استحکامات و قلعه‌هائی ساخته بودند، باقی ماند.
ولی صلاح‌الدین پس از جنگهای پیروزمندانۀ حطین در تاریخ ۲۴ ربیع الثانی ۵۸۳ (۴ ژوئیه ۱۱۸۷) صلیبی‌ها را از میان برداشت و در ظرف سه ماه بر بیت‌المقدس دست یافت.
صلیبیان اروپائی که در ضمن جنگهای اولیۀ صلیبی توانسته بودند بیت‌المقدس را به چنگ آورند از اقدامات صلاح‌الدین به هیجان درآمدند و جنگ سوم صلیبی را به فرماندهی ریشارد اول پادشاه انگلیسی و فیلیپ اگوست پادشاه فرانسه شروع نمودند و در سال ۵۸۶ به طرف فلسطین حرکت نمودند. پس از یک سال و نیم جنگ خونین بین مسلمین و نصاری صلح سه‌ساله‌ای برقرار گردید و نصاری نتوانستند از این جنگ نتیجه‌ای به دست آورند، (ریشارد در ضمن این جنگها اسیر مسلمین شد).
پس از یک سال یعنی در سال ۵۸۹ (۱۱۹۳ میلادی) صلاح‌الدین ایوبی وفات یافت و سیف‌الدین عادل ایوبی برادر صلاح‌الدین جانشین وی شد.