حدیث چهارم: جمعه روز خاص مسلمانان
حذیفهسروایت کرده که: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ جأَضَلَّ اللَّهُ عَنِ الْجُمُعَةِ مَنْ كَانَ قَبْلَنَا فَكَانَ لِلْیَهُودِ یَوْمُ السَّبْتِ وَكَانَ لِلنَّصَارَى یَوْمُ الأَحَدِ فَجَاءَ اللَّهُ بِنَا فَهَدَانَا اللَّهُ لِیَوْمِ الْجُمُعَةِ فَجَعَلَ الْجُمُعَةَ وَالسَّبْتَ وَالأَحَدَ وَكَذَلِكَ هُمْ تَبَعٌ لَنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ نَحْنُ الآخِرُونَ مِنْ أَهْلِ الدُّنْیَا وَالاوّلونَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ الْمَقْضِىُّ لَهُمْ قَبْلَ الْخَلاَئِقِ.» [۴]«پیامبر خدا جفرمودند: خداوند روز جمعه را از امتهای قبل از ما (به سبب سرکشی و عصیان) محروم کرد و روز شنبه را به یهود و روز یکشنبه را به نصاری داد. پس خداوند آن را برای ما قرار داد و ما را به سوی روز جمعه هدایت فرمود، پس (ترتیبش را) جمعه، شنبه و یکشنبه قرار داد و به همین صورت نیز آنها در روز قیامت بعد از ما هستند. ما در اهل دنیا آخرین (أمّت) هستیم و در روز قیامت از سابقین و پیشی گیرانی هستیم که قبل از (دیگر) آفریدگان حسابرسی میشوند.»
این حدیث به فضیلت خاص دیگری از جمعه میپردازد و آن مختص بودنش برای مسلمانان میباشد و با ارج نهادن و تکریم این روز و انجام وظایف و بهرهمند شدن از فضایل این روز حق این روز پرداخته می-شود.
ابن بطال گفته: بر یهود و نصاری روزی از جمعه فرض گردید و انتخاب آن جمعه به خودشان واگذار شد تا شریعت و قوانین دینشان را در آن اقامه کنند ولی آنها در اینکه کدامین روز باشد اختلاف کردند و هدایت نیافتند تا روز جمعه را انتخاب کنند. [۵]امام نووی نیز در این زمینه چنین گفته است: امکان دارد که صراحتاً به انتخاب روز جمعه امر شده باشند و آنها اختلاف کرده که آیا تعیین جمعه لازم است یا حق تبدیل آن به روز دیگر را دارند پس اجتهاد کردند و خطا کردند. [۶]ولی با دادن این روز به مسلمانان و ارج نهادنش، مسلمانان از مزایا و فضیلت این نعمت بزرگ و باشکوه بهرهمند شدند و می-شوند.
همچنین نشان میدهد که احترام این روز وانجام دادن عبادات مخصوص به خودش، نشان از هدایت یافتن ومسیر صحیح هدایت میدهد؛ چرا که فقط هدایت یافتگان این روز را می-یابند.
[۴] (صحیح): مسلم (ش۲۰۱۹و۲۰۲۰) / نسایی (ش۱۳۶۸) / ابن ماجه (ش۱۰۸۳) از طریق (سعد بن طارق وابومالک الاشجعی) روایت کردهاند: «عن ربعى بن حراش عن حذیفة قال: قال رسول الله ج: ... .» [۵] ابن حجر، فتح الباری، ۲/۳۵۵. [۶] همان.