حديث چهاردهم: فضيلت دور بودن خانه از مسجد
أنس بن مالک سروایت کرده است: «اَنَّ بَنِي سَلِمَةَ أَرَادُوا أَنْ يَتَحَوَّلُوا عَنْ مَنَازِلِهِمْ فَيَنْزِلُوا قَرِيبًا مِنَ النَّبِيِّ ج، قَالَ: فَكَرِهَ رَسُولُ اللَّهِ جأَنْ يُعْرُوا المَدِينَةَ، فَقَالَ: أَلاَ تَحْتَسِبُونَ آثَارَكُمْ» [۲۸]. «طایفه بَنو سَلِمَه (طایفهای انصاری از خزرجیها) خواستند که خانههایشان را عوض کنند و به نزدیک (خانه پیامبر ج) بیایند، أنس گفت: رسول خدا جاز اینکه (مرکز) شهر را خالی کنند خوشش نیامد، فرمودند: ثواب عملتان را از دست ندهید؟ (و هرچند فاصله دور است ولی به تعداد گامهایتان ثواب میبرید)».
هر قدمی که مسلمان برای مسجد بر میدارد ثواب خاص دارد و وی را از آتش جهنّم دور میکند، بدین خاطر پیامبر جاز کسانی که میخواستند خانههایشان را بخاطر دوری مسجد بفروشند تا به مسجد نزدیک شوند نهی کردند و فرمودند: «إِنَّ لَكُمْ بِكُلِّ خَطْوَةٍ دَرَجَةً» [۲۹]«برای هر قدمی از شما درجه(ای از حسنات و خیرات) وجود دارد».
وهمچنین میفرمایند: «مَنِ اغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِي سَبِيلِ الله حَرَّمَهُ الله، ﻷ، عَلَى النَّارِ» [۳۰]«هر کس قدمهایش در راه خداوند ﻷ، غبارآلود شود، خداوند آتش را بر وی حرام میکند».
با این وجود محرز است که دور بودن از مسجد و رفتن به آن اگرچه زحمت و وقت بیشتر میطلبد ولی در ازایش اجر و ثواب بیشتر را دربردارد که توشهای ناب برای روز رستاخیز میباشد. این روایتها جدای از اینکه بیان از این فضیلت میکنند به آشکار ابراز میدارند که دور بودن از مسجد دلیلی برای ترک مسجد و نماز جماعت محسوب نمیشود؛ چراکه اصحابی که قصد فروختن خانههایشان را کردند پیامبر جآنها را با وجود دوری راهشان تشوبق به آمدن به مسجد کردند.
[۲۸] (صحيح): بخاری (ش۶۵۵و۱۸۸۷و۶۵۶) ابن ماجه (ش۷۸۴) از طریق (یحیی بن ایوب وعبدالوهاب وخالد بن الحارث) روایت کردهاند: «حدثني حميد حدثني أنس: أن بني سلمة ...». [۲۹] (صحیح): مسلم (ج۱ص۴۶۱) روایت کرده است: «حدثنا حجاج بن الشاعر حدثنا روح بن عبادة حدثنا زكرياء بن إسحاق حدثنا أبو الزبير قال: سمعت جابر بن عبدالله قال: كانت ديارنا نائية عن المسجد فأردنا أن نبيع بيوتنا، فنقترب من المسجد فنهانا رسول الله جفقال: إن لكم بكل خطوة درجة». [۳۰] (صحیح): بخاری (ش۹۰۷)/ ترمذی (ش۱۶۳۲)/ نسایی (ش۳۱۱۶) از طریق (یحیی بن حمزه والولید بن المسلم) روایت کردهاند: «حدثنا يزيد بن أبي مريم الأنصاري قال حدثنا عباية بن رفاعة قال أدركني أبو عبس وأنا أذهب إلى الجمعة فقال سمعت النبي جيقول من اغبرت قدماه في سبيل الله حرمه الله على النار».